Školjka Periska - zabležen masovni pomor u Jadranu
MONDO/Danijela Pašić 


"O alarmantnoj situaciji za našu impoznatnu, strogo zaštićenu vrstu plemenitu perisku, kojoj preti izumiranje, pisalo se mnogo u okviru Mediterana. Nažalost, ta pretnja stigla je očigledno i u Jadran", poručili su iz Društva istraživača mora "20.000 milja".

Mogući uzroci tog masovnog pomora su, prema iskustvu drugih stručnjaka iz Mediterana, zaraza novom vrstom parazita Haplosporidium pinnae ili pojava bakterijske infekcije bakterijom iz roda Mycobacterium, prenosi Hina.

Plemenita periska je endemska i najveća školjka Mediterana i može da naraste do 120 cm u visinu. Rasprostranjena je u čitavom Jadranu na sedimentnom dnu plitkih priobalnih područja, a poznata je pod različitim imenima: lostura, lošćura, palastura.

Ta vrsta ima veliku ekološku ulogu jer filtrira i zadržava velike količine raspadnute organske materije, što doprinosi povećanju prozirnosti morske vode, a algama, sunđerima i drugim beskičmenjacima pruža tvrdu podlogu za kolonizaciju u područjima mekog morskog dna.

Iz tog razloga, na periskama se često vidi veliko bogatstvo života raznih organizama. Osetljive su na velika zagađenja, mnoge jedinke stradaju zbog sidrenja, a prisutno je i ilegalno vađenje jedinki.

Prvi masovni pomor jedinki plemenite periske u Mediteranu zabeležen je 2016. godine na istočnoj obali Španije.

Prema ovogodišnjem izveštaju Međunarodne unije za zaštitu prirode i prirodnih resursa, masovni pomori zabeleženi su i potvrđeni u Francuskoj, Italiji, Turskoj, Grčkoj i Albaniji.

Kako se navodi, stopa mortaliteta na većini lokacija prelazi 99 posto, a kombinacija stresnih uslova, uzrokovana klimatskim promenama, naglašava se kao potencijalno glavni uzrok.