Rusija je 1999. godine, pre početka NATO bombardovanja, odbila da Srbiji isporuči taj sistem.

Posle sastanka Vučića i Rogozina nije saopšteno o kojoj su modifikaciji sistema S-300 razgovarali.

S-300 pripada familiji sovjetskih, a zatim i ruskih protivavionskih raketnih sistema, javio je ranije portal "Ruska reč".

ISTORIJA NASTANKA

Zbog sve većih mogućnosti sredstava vazdušnog osmatranja javljanja i navođenja (VOJIN), uključujući i pojavu strateške krstareće rakete ALKM (air-launched cruise missile), gotovo istovremeno sa radom na stvaranju raketnog PVO sistema „Patriot“ na zapadu, u Sovjetskom Savezu je krajem 1960-ih počelo razvijanje novog protivavionskog raketnog sistema sa dometom dejstva od približno 100 kilometara.

Napravljen je kao univerzalni (protivavionski i protivraketni) sistem pod nazivom S-300. Prva testiranja obavljena su sredinom 1970-ih.

NAMENA I KARAKTERISTIKE

Prvi raketni PVO sistem srednjeg dometa S-300 namenjen je za odbranu važnih administrativnih, industrijskih i vojnih objekata od napada iz vazduha avionima strateške i taktičke avijacije, kao i krstarećim i aerobalističkim raketama. Ovaj sistem postao je osnova protivavionskih raketnih jedinica protivvazdušne odbrane SSSR-a od 1975. godine.

Suštinska karakteristika sistema je višekanalnost koja omogućava istovremeno gađanje nekoliko ciljeva (što je od posebnog značaja kod odbijanja masovnih napada neprijateljske avijacije i krstarećih raketa), kao i visoki stepen mobilnosti.

ZRS S-300PS

ZRS S-300PS je uveden u naoružanje 1983. godine kao samohodna varijanta (otuda slovo „S“ u indeksu, „P“ znači PVO), napravljena uz korišćenje iskustva iz vođenja borbenih dejstava u Vijetnamu i na Bliskom Istoku, gde je izdržljivost sredstava PVO u velikoj meri zavisila od njihove mobilnosti i sposobnosti da blagovremeno izbegne napade protivnika.

Novi protivavionski raketni sistem mogao je za najviše 5 minuta zauzeti položaj za dejstvo ili se razviti na novoj poziciji za delovanje direktno iz marševskog poretka. Posle 1991. godine raketni PVO sistem je ispitan na poligonu. Tom prilikom bio je pokazan njegov značajan potencijal kao protivraketnog sredstva koje je po tim pokazateljima prevazilazilo američki protivavionski raketni kompleks „Patriot“.

ZRS S-300pm

ZRS S-300PM („M“ - mobilni), bez obzira na sličnost po izgledu, suštinski se razlikuje od prethodnih modifikacija sistema. Jedna od osnovnih razlika S-300PM u odnosu na ostale varijante, kao i na PV raketni kompleks „Patriot“, sastoji se u novoj jednostepenoj protivavionskoj vođenoj raketi.

ZUR 48N6 uništava avione koji lete brzinom do 1800 m/s na maksimalnom odstojanju do 150 km, a slabo uočljive krstareće rakete koje dejstvuju na visini nižoj od 100 m uništava u dometu do 38 km. Raketa se nalazi u stalnoj borbenoj gotovosti tokom čitavog garantnog roka upotrebe, bez potrebe za rutinskim održavanjem.

S-300PM se proizvodi u mobilnoj varijanti (na šasiji motornih vozila visoke prohodnosti) i u vučnoj varijanti.

Proizvodnja sistema S-300PM i S-300PS, koji su mnogo godina činili osnovu PVO Rusije, bila je prekinuta 2011. godine, jer oružane snage postepeno prelaze na savremenije modifikacije protivavionskih raketnih sistema (zenitno-raketnih sistema - ZRS).

ZRS S-300PMU1

ZRS S-300PMU1 velikog dometa namenjen je za borbu protiv savremenih aviona koji se nalaze u širokoj upotrebi, kao i krstarećih, aerobalističkih, taktičkih i operativno-taktičkih raketa.

Ovaj automatizovani sistem, otporan na ometanje, može se primenjivati autonomno i u sastavu grupacije PVO. Prvi serijski obrazac sistema bio je predstavljen na Moskovskom aviakosmičkom salonu 1995. godine (MAKS-95).

Od prototipa protivavionskog sistema S-300PMU1 razlikuje se, između ostalog, po povećanoj daljini uništenja aerodinamičkih i balističkih ciljeva do 150 km, odnosno 40 km, i po većem rasponu brzine uništavanih ciljeva (35-2800 m/s). Sistem može biti izveden u mobilnoj i stacionarnoj verziji.

ZRS S-300PMU2 „Favorit“

ZRS S-300PMU2 „Favorit“ velikog dometa (dublja modernizacija S-300PMU1) namenjena je za zonsku odbranu važnih vojnih i državnih objekata, kao i grupacija vojnih sastava od napada svih tipova savremenih sredstava za vazdušno osmatranje, javljanje i navođenje tokom dana i noći, u svim vremenskim, klimatskim i fizičko-geografskim uslovima, pod intenzivnim radioelektronskim protivdejstvom protivnika.

Neke suštinske karakteristike PVO sistema S-300 „Favorit“ ogledaju se u:

- povećanoj krajnjoj granici daljine zone uništenja do 200 km;

- povišenoj efikasnosti borbe protiv aerodinamičkih i slabouočljivih ciljeva na granično malim visinama u složenim uslovima ometanja;

- mogućnosti integrisanja u ostale sisteme PVO, uključujući i sisteme NATO-a, kao i korišćenje raketa ZRS S-300PMU1.

Sistem „Favorit“ danas predstavlja najuniverzalniji sistem PVO sa velikim izvoznim potencijalom. Prethodni sistemi S-300PM i S-300PMU1 mogu da se dorade do nivoa S-300PMU2.

KOMPLET SISTEMA "FAVORIT"

Sistem „Favorit“ se sostoji od komandne stanice sa akvizicionim radarom (radar za pretraživanje), sa kojom je povezano do 6 protivavionskih raketnih kompleksa (zenitno-raketnih kompleksa - ZRK). Komandna stanica služi za automatski raspored ciljeva između ZRK i ne sadrži rakete. Univerzalni pokretni jarbol poboljšava mogućnosti upravljanja vatrom na daljinu. Dodatno, „Favorit“ može imati dve radarske stanice: svevisinsku i niskovisinsku.

Svaki PV raketni kompleks koji ulazi u sastav sistema ima do 2 samohodna lansera od kojih svaki može da nosi po 4 rakete, kao i po jedan radar za osvetljavanje ciljeva i navođenje, javila je "Ruska reč".