Izložba će biti otvorena u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u ponedeljak.
Izložba "Srpski ikonopis na podrucju obnovljenje Pecke patrijaršije 1557-1690" bice otvorena 10. oktobra u Muzeju Srpske pravoslavne crkve. Izložbu ce otvoriti patrijarh srpski Irinej i ministar kulture i informisanja Vladan Vukosavljevic u prisustvu clanova Svetog arhijerejskog sinoda.
Do obnove Pecke patrijaršije kao samostalne crkvene organizacije na Balkanu došlo je, kako podseca Muzej SPC, jedan vek nakon propasti srpske despotovine i konacnog prisjedinjenja nekadašnjih srpskih zemalja u okvire Otomanske imperije.
Mehmed-paša Sokolovic i njegov rodak patrijarh Makarije Sokolovic imali su kljucnu ulogu u obnovi samostalnosti Pecke patrijaršije.
Obnova Pecke patrijaršije 1557. godine oznacila je preobražaj duhovnog života Srba unutar njenih granica.
Pod pokroviteljstvom Patrijaršije otpocinju graditeljski, slikarski i zanatski poduhvati radi obnove bogoslužbene delatnosti i unutrašnjeg poretka.
Važno mesto u oživljavanju crkvenog života imale su ikone, koje se izraduju za crkve i manastire širom granica pod njenom jurisdikcijom.
Do danas je sa podrucja obnovljene Pecke patrijaršije sacuvano oko 450 ikona oznacenih srpskoslovenskim natpisima. Na ikonama je najviše predstava Bogorodice i Hrista i njima posvecenih tema, što je u vezi sa ikonostasnom i bogoslužbenom namenom ove vrste ostvarenja.
Sacuvane oltarske pregrade i njihovi delovi imaju osoben tematski i programski razvoj, a institucija ktitorstva nad ikonama prožela je sve slojeve društva.
Srpski ikonopis izmedu 1557. i 1690. godine odlikuje znacajna programska i stilska samostalnost u odnosu na ostatak postvizantijskog ikonopisa. Njegova osobenost su predstave svetih Srba.
Portreti rodonacelnika dinastije Nemanjica, Svetog Simeona, a posebno Svetog Save kao prvog srpskog arhiepiskopa, u 16. i 17. veku su izmedu i ostalog podsecanje na tri i po veka dugu nezavisnost Pecke patrijaršije.
Na ikonama su pored njih predstavljani i Sveti Stefan Decanski, car Uroš, knez Lazar i Sveti Brankovici: mitropolit Maksim, despotica Angelina i despoti Jovan i Stefan.
Jedan broj majstora ostavio je pomen svog imena na ikonama.
U glavnu liniju razvoja se na osnovu visokih vrednosti stila mogu opredeliti zografi Longin, Georgije Mitrofanovic, Jovan, Andreja Raicevic i Radul.
U njoj se uocavaju posredna i neposredna povezanost umetnickih licnosti u pogledu prenošenja slikarskih obrazaca i uticaja starijih autora na mlade.
Najbolju bocu liniju razvoja cine anonimni decanski majstori, pop Strahinja iz Budimlja, zograf Mitrofan, kir Georgije i zograf Kozma i anonimni slikari iz Pecke patrijaršije u službi patrijarha Pajsija.
Nakon Velike Seobe 1690. godine se tokovi stvaralaštva izmeštaju van maticnih granica Patrijaršije, severno od Save i Dunava u Habzburšku monarhiju.
Uprkos tome što se srpski ikonopis od obnove cvrsto držao nasleda vizantijske i srpske slikarske tradicije, sredinom 18. veka dolazi do snažnog prodora novih stremljenja, posredno nadahnutih umetnošcu Zapada.
Najnovije i najzanimljivije vesti iz sveta zabave i kulture pratite na našoj Facebook stranici - MONDO Zabava, kao i na Twitteru @Mondo_zabava.
