Silaskom Beograda na reke i izgradnjom Beograda na vodi, savsko priobalje ponovo je postalo glavno mesto gradskih dešavanja, kakvo je bilo u ono romantično doba s početka 20. veka, kada je Savamala bila centar mondenskog života u prestonici. Jedan od glavnih simbola tog vremena, remek-delo čuvenog srpskog arhitekte Nikole Nestorovića – hotel „Bristol“ – vraća se na mapu najotmenijih mesta u Beogradu i sprema se da zasija sjajem kakvim nije odisao decenijama unazad.
Na restauraciji angažovano 16 umetnika
Pored toga što je na desnoj obali Save izgradio čitav novi grad, koji je Beogradu podario imidž moderne evropske metropole, Beograd na vodi posvećeno radi i na restauraciji bogatog arhitektonskog nasleđa srpske prestonice. Nakon obnavljanja fasade velelepne zgrade Beogradske zadruge i renoviranja Savskog trga uz očuvanje svih njegovih istorijskih slojeva, na red je došao još jedan antologijski primerak moderne srpske arhitekture, simbol zrele faze beogradske secesije – hotel „Bristol“, koji će pored prestižnih St. Regis Belgrade i W Belgrade biti treći vrhunski hotel u bogatoj ponudi Beograda na vodi.
Radove na rekonstrukciji „Bristola“ izvodi građevinska firma „KOTO d.o.o.“, a restauracija fasade je zvanično započela februara 2022. godine. Prema rečima Blagoja Mićkovića, direktora „ALP inženjeringa“, koji je ujedno i podizvođač radova, osnovni zadatak restauratora jeste da se originalna fasadna arhitektura sačuva i da se, u meri u kojoj je to moguće, vrati u prvobitno stanje.
„Restauracija ’Bristola’ započela je čišćenjem fasade, a zatim su stručnjaci konstatovali u kakvom stanju se nalazi ono što je na njoj zatečeno. Delovi koji su propali ili pukli zamenjeni su novim, a oni koji su samo erodirali, ali se nalaze u dobrom stanju – restaurirani su“, navodi Mićković i ističe da se radovi polako privode kraju.
Restauracija se odvija u saradnji sa Zavodom za zaštitu spomenika kulture Grada Beograda. Pored 16 diplomiranih vajara i slikara koji predano rade na obnovi fasade Nestorovićevog arhitektonskog zdanja, Beograd na vodi ponosan je i na saradnju sa Miroljubom Stamenkovićem, nekadašnjim profesorom na katedri primenjenog vajarstva na Fakultetu primenjenih umetnosti. Profesor Stamenković, jedan od naših najvećih stručnjaka u oblasti primenjenog vajarstva, stručni je konsultant na izradi nove i restauraciji postojeće ornamentalne fasadne plastike i garant da će „Bristol“ ponovo postati prepoznatljiv simbol Beograda.
Glavni cilj – očuvati autentičnost
Očuvani elementi ornamentalne fasadne plastike na „Bristolu“ koriste se kao kalupi za izradu novih, koji se zatim montiraju na fasadu. Te radove izvode specijalizovani stručnjaci u oblasti vajarstva i slikarstva – likoresci. O tome sa koliko se pažnje pristupilo restauratorskim radovima kako bi „Bristolu“ bio vraćen nekadašnji sjaj dovoljno govori činjenica da od svega petoro likorezaca, koliko ih ima u Srbiji, trojica trenutno rade na obnovi fasade hotela u Karađorđevoj ulici.
Kako je reč o jedinstvenom objektu od istorijske i kulturne važnosti za Srbiju, glavni cilj je da se sačuva njegova autentičnost.
„Dobra vest je da je, uprkos brojnim razaranjima kojima je Beograd bio izložen u prošlosti, fasada u velikoj meri očuvana. Na vrhu zgrade, odmah ispod kupole, nalazi se fasadni venac koji je svih ovih decenija štitio delove fasade ispod njega od kiše i korozije, što dovoljno govori o arhitektonskoj ingenioznosti Nikole Nestorovića. ’Bristol’, inače, ima pet bakarnih kupola koje se takođe nalaze u prilično dobrom stanju, ali im predstoji čišćenje i restauriranje“, objašnjava Mićković.
Svedok zanimljivih vremena
Nakon što je 1907. godine zajedničkim radom arhitekata Nikole Nestorovića i Andre Stevanovića nastala jedna od najimpozantnijih zgrada tog doba u Beogradu, pomenuta Beogradska zadruga, rodila se ideja o izgradnji hotela, kako bi se u potpunosti iskoristio ogromni potencijal prostora na obali Save. Beogradska zadruga je posao poverila proverenom stručnjaku Nikoli Nestoroviću.
Izgradnja hotela otpočela je 1910. i u potpunosti je završena 1912. godine, a zbog svoje izuzetne lepote i važnosti za urbanistički razvoj Beograda, „Bristol“ danas predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture i nalazi se pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda od 1987. godine.
Tokom više od veka postojanja, čuveni hotel posetile su brojne poznate i uticajne ličnosti. Među značajnijim gostima ističu se članovi čuvene porodice Rokfeler – Džon Rokfeler Mlađi, koji je boravio u Bristolu dvadesetih godina prošlog veka, a zatim i njegov sin Dejvid krajem sedamdesetih godina. Priliku da odsednu u „Bristolu“ imali su doživotni predsednik SFRJ Josip Broz Tito i šahovski velemajstor Gari Kasparov, a poznato je i da je „Bristol“ bio jedno od omiljenih mesta velikog Moma Kapora.