Osim Rimokatoličke crkve, zapadnih crkava i hrišćanskih crkava istočnog obreda, koje slave po Gregorijanskom kalendaru, Božić danas slavi i većina pravoslavnih pomesnih crkava koje su krajem prošlog veka prešle na Novojulijanski kalendar, kod nas poznatiji kao Milankovićev po njegovom sutvrocu.

Poštujući stari rimski Julijanski kalendar, Božić će 13 dana kasnije proslaviti ostatatk pravoslavnog sceta - Ruska i Srpska pravoslavna crkva, Ruska zagranična crkva, Jerusalimska patrijaršija i Sveta gora.

Prema jevanđeoskom predanju, Isus Hristos je rođen 25. decembra u Vitlajemu pa se ovaj datum kao početak nove ere i nove istorije čovečanstva, uz razlike u kalendarima, poštuje u celom hrisćanskom svetu.

Simboli proslave Božića kod rimokatolika su jasle u kojima je, po predanju, Hrist rođen, jelka kao večno zeleno drvo i adventni venac.

U hrišćanstvu se smatra da je Hristovo rođenje donelo svetlost istine ljudskom rodu i da je tim događajem ispunjeno starozavetno proročanstvo o rođenju Spasitelja ili Mesije. Na Badnje veče i Božić vernici dolaze na poklon jaslama Bogomladenca koja se tradicionalno improvizuju u svim hramovima.

Ovaj običaj je sećanje na poklonjenje tri mudraca sa Istoka koji su, prema predanju, stigli u Vitlajem prateći najsjajniju zvezdu koja se zaustavila tačno iznad pećine rođenja.

Putovanje mudraca sa istoka trajalo je 40 dana, pa toliko traje i božićni post, koji se završava s početkom praznovanja Božića.

Beogradski katolički nadbiskup Stanislav Hočevar poručio je sinoć u Božićnoj poslanici da na Badnje veče ne može da se izbegne bolno pitanje ima li smisla slaviti Božić, ako se oko nas toliko toga ruga miru.

Predsednik Srbije Aleksandar Vučić čestitao je Božić svim vernicima koji ovaj praznik obeležavaju po Gregorijanskom kalendaru i poželeo im svu sreću i dobro zdravlje.

"Čestitam Božić svima koji ovaj praznik obeležavaju po novom kalendaru. Želim im svu sreću i dobro zdravlje", rekao je predsednik gostujući na TV Pinku.

On je izrazio nadu da će godina pred nama biti jednako dobra ili još uspešnija od ove.

MILANKOVIĆEV KALENDAR

Među Srbima je malo poznata činjenica da i većina pravoslanih crkava slavi Božić (ali ne i Uskrs) kada i katoliočka i protestanske, ali po svom kalendaru.

Kalendar koga se inače, pa tako i za proslavu Božića, drže te crkve se zove novojulijanski, reformisani Julijanski ili, prema tvorcu, Milankovićev kalendar.

Naime u Carigradu (Konstantinopolju ili Istanbulu) maja 1923. godine održan je Svepravoslavni kongres na kome je kao član srpske delegacije učestvovao i srpski astronom Milutin Milanković koji je na zahtev pravoslavnih predstavio svoj kalendar.

Opšte oduševljenje pristunih patrijarha i izaslanika (osim iz Moskovske patrijaršije koja nije imala predstavnika jer se još nije bila oporavila od Revolucije 1917.), Milanković nije zaslužio samo time što je kalendar neuporedivo tačniji (za razliku od gregorijanskog kalendara koji na svakih 400 godina "ispušta" tri prestupne u odnosu na stari julijanski ovaj na svakih 900 godina ispušta sedam), već i zbog toga što njihovim usvajanjem dobijaju normalan kalendar a da ne moraju da prihvate kalendar katoličke crkve.

Pravoslavne crkve koje su reformisale kalendar su prihvatile od 1924. pa nadalje (bugarska crkva tek 1963.) Milankovićev ili tzv. novojulijanski kalendar, a ne Gregorijanski.

Kalendar su do danas prihvatile 10 od 14 autokefalnih pravoslavnih crkava i to Carigradska (Vaseljesnka) patrijaršija (po "prvenstvu časti" među pravoslanivm crkvama prva), Aleksandrijska patrijaršija (druga), Antiohijska patrijaršija (treća), Grčka pravoslavna crkva (11.), Kiparska crkva (10.), Bugarska pravoslavna crkva (osma), Rumunska pravoslavna crkva (sedma), kao i manje pravoslavne crkve Poljske (12.), Čeških zemalja i Slovačke (14), Albanska (13). Zanimljivo je da i većina parohija u SAD prvoslavnih crkava koje se drže starog kalendara, čak i Moskovske patrijaršije, primenjuju novojulijanski kalednar.