"Kineski fantom" za kim SAD traga godinama: Nude višemilionsku nagradu i terete ga za strašan zločin

Za njim je FBI raspisao poternicu, a američki Stejt department nudi nagradu od pet miliona dolara za informaciju koja bi dovela do njegovog hapšenja, međutim već godinama niko ne zna gde se nalazi kineski državljanin Li Fangvej, poznat i kao Karl Li, jedan od najtraženijih trgovaca oružjem na svetu.

Kako se navodi, Li je "plodan dobavljač" programa balističkih projektila iranskoj vladi, a pored toga, navodno se bavi i zloupotrebom američkih finansijskih institucija za učešće u međunarodnim komercijalnim transakcijama. U aprilu 2014. godine, Okružni sud Sjedinjenih Država u Južnom okrugu Njujorka podigao je optužnicu protiv Lija, nakon čega je za njim izdat i federalni nalog za hapšenje povodom kršenja međunarodnih Zakona o vanrednim ekonomskim ovlašćenjima, kao i zbog zavere radi pranja novca i zavere za vršenje bankovne prevare, stoji u saopštenju Stejt departmenta.

Prema tvrdnjama američkih vlasti, kineski trgovac oružjem je od 2006. do 2014. godine koristio ogromnu mrežu kompanija, uključujući LIMMT Economic and Trade Company, kako bi iranski program balističkih raketa snabdeo komponentama i materijalima kao što su žiroskopi, akcelerometri, grafitni cilindri, čelik ultra visoke čvrstine i aluminijumske legure visokog kvaliteta. Li je navodno poslovao sa podružnicama Iranske organizacije za vazduhoplovnu industriju i Organizacijom za odbrambenu industriju koje se nalaze pod sankcijama Ujedinjenih nacija. Li je ponovo bio meta američkih sankcija u maju 2019. godine kada ga je administracija tadašnjeg predsednika Donalda Trampa optužila da je "isporučio Iranu čitav niz materijala potrebnih za konstruisanje balističkih projektila".

Uprkos tome što američke vlasti u optužnici i saopštenjima ne navode informacije o tome gde se trenutno nalazi Karl Li, prošle godine je objavljen dokumentarni film "Najopasniji trgovac oružjem na svetu" u kojem se iznosi informacija da je Li uhapšen 2019. godine u Nemačkoj i da se nalazi u zatvoru u Kini. Autori u filmu navode i da su američki zvaničnici, koji su ranije govorili o Liju i njegovoj mreži, iznenada utihnuli u vreme njegovog navodnog hapšenja.

Lijeva mreža i dalje funkcioniše?

Međutim, čini se da su Lijeve operacije nastavljene, na šta ukazuje i američka optužnica iz maja 2023. godine kojom Ministarstvo pravde SAD optužuje kineskog državljanina po imenu Sjangđang Ćao za snabdevanje iranskog raketnog programa. Ćao, saradnik Karla Lija, tereti se po devet tačaka optužnice koje se odnose na izbegavanje sankcija, pranje novca i bankovne prevare.

Ćao je navodno zaposlen u "Sinotech Dalian", jedne od Lijevih kompanija, a u optužnici se navodi da je više od tri godine, od najmanje marta 2019. do septembra 2022. godine, bio uključen u šemu u okviru koje je Sinotech Dalian korišćen za snabdevanje Irana izostatičnim grafitom.

Veruje se da je upravo Sinotech Dalian ključna kompanija u Lijevoj mreži i pod američkim sankcijama je od 2014. godine zbog snabdevanja iranskog programa balističkih projektila. Kompanija je specijalizovana za proizvodnju proizvoda od ugljenika i gafita, koje proizvodi u pogonu od 80.000 kvadratnih metara, a koji se nalazi na periferiji Daljena u Kini.

U optužnici protiv Ćaoa se navodi nekoliko detalja o njihovoj šemi, pa se tako pominju drugi neimenovani pojedinci koji su navodni bili saučesnici, a otkriva se i postojanje još jedne kompanije sa sedištem u Kini "Lexing". Ćao je navodno koristio američki finansijski sistem kako bi izvršio dva bankovna transfera (jedan 2020. i drugi 2021. godine) od po nekoliko hiljada dolara u vezi sa prodajom izostatičkog grafita, a obe uplate su preusmerene na račune kompanije Lexing u Kini.

Autori dokumentarnog filma posetili su fabriku kompanije "Sinotek Dalijan" u avgustu 2021. godine. Ekipa filma je ušla u objekat kroz otvorenu kapiju i nikog nije našla unutar objekta, već su snimili zarđale mašine i istrošene grafitne šipke. Međutim, čini se da je fabrika tad još uvek bila aktivna, pošto je zvanična kineska evidencija pokazala da je kompanije i dalje bila legalno aktivno 2023. godine, kao i da je u njoj zaposleno najmanje osam ljudi. Istovremeno, satelitski snimak iz oktobra 2021. godine ukazuje na prisustvo kamiona pored skladišta sirovina, koji je verovatno istovario proizvod.

Li i Bliski istok

Priča o kineskom trgovcu oružjem posebno je zanimljiva u kontekstu rata na Bliskom istoku gde, od početka sukoba Izraela i palestinske organizacije Hamas, iranske rakete ne prestaju da preleću granice svih zemalja u regionu, piše Ekonomist. Iran je u aprilu ove godine izveo najveći raketni baraž do sada, ispalivši više od 300 dronova i raketa na Izrael, kao odgovor na izraelski napad na konzulat Irana u Damasku. Istovremeno, iranske rakete koristili su Hamas i libanski Hezbolah za napade na Izrael, jemenski Huti za gađanje brodova u Crveno moru, a milicije u Siriji i Iraku za napad na američke trupe u tim zemljama.

Prema pisanju britanskog nedeljnika, na pitanje u vezi sa tim kako je Iran postao raketna supersila, odgovor je upravo Karl Li. List navodi da je Li rano usposatvio kontakte kao zvaničnik kineske vlade, kada je i osnovao kompaniju u Dalijanu, luci na Žutom moru, 1998. godine.

Li je ponovo dospeo u fokus zapadnih medija kada je nekoliko nemačkih istraživačkih novinara nedavno objavilo knjigu "Kineski fantom" u kojem navode da je u poslednjih 25 godina obezbeđivao aluminijum, ugljenična vlakna, žiroskope i još mnogo toga kako bi pomogao Iranu da napravi lakše rakete koje mogu da lete dalje, a da, istovremeno, ostanu na kursu.

U knjizi se navodi da je, uprkos američkim naporima na Kinu da zatvori njegove kompanije, Li opstao usled rastuće kinesko-američke konkurencije i tinjajućeg novog hladnog rata. Zaključak nemačkih novinara je da Li očigledno ima zaštitu kineske države, što autori ponavljaju više puta u knjizi.

Ni rad istraživačkih novinara, kao ni milionske ponude američkih vlasti, međutim, i dalje nisu dovele do odgovora gde se trenutno nalazi Li Fangvej, Karl Li ili Džo Hansen, što je još jedno od imena koje koristi najneuhvatljiviji kineski trgovac oružjem.

BONUS VIDEO: Srbi i Kinezi zajedno navijali za Orlove

(Mondo/НИН)