Kroz decenije i vekove, škola je menjala nazive i sa promenljivom srećom prolazila kroz burna vremena, ali je opstala kao prva i najstarija, sa korenima koji sežu od 1718. godine, rekao je Tanjugu vršilac dužnosti direktora škole

U monografiji škole, navodi se da se prvi put pominje Mala srpsko-slovenska škola u Beogradu, u kojoj podučava daskal (učitelj) Stevan.Nalazi se u mitropolitovom domu pored Saborne crkve i izdržavaju je mitropolija, varoška uprava i sami roditelji.

Međutim, u Beogradu je još početkom 18. veka postojala Mala grčka škola, koju su za svoju decu izdržavali grčki trgovci.

Kada su po dolasku Austrijanaca mnogi od njih napustili Beograd, školi je pretilo zatvaranje.

Tada ju je mitropolit Mojsije Petrović uzeo "pod svoje" i postavio jednog učitelja Grka da uči srpsku decu, grčki čitati, pisati, govoriti, pevati.

Na osnovu toga, može se smatrati da je Mala srpsko-slovenska, odnosno kasnije Varoška osnovna škola daleka preteča današnje škole i njen početak treba vezivati za 1718. godinu, preuzimanjem Grčke škole od mitropolita i njeno korišćenje za obučavanje srpske dece u njegovom domu.

Beogradskim mirom 1739. godine severna Srbija je ponovo pod Turcima, pa se gasi Mala škola, a srušen je i mitropolitov dvor, ali krajem 18. veka, naročito posle 1791. prilike postaju snošljivije pa se i škole počinju obnavljati i ponovo otvarati.

Posle Prvog ustanka, škola se od 1809. godine razvija kao Mala škola. Smešta se u prizemlje tek osnovane Velike škole, u zgradi sadašnjeg Muzeja Vuka i Dositeja i ima tri razreda.

Nešto kasnije ponovo radi pored Saborne crkve i zabeleženo je da je 1815. imala jednog učitelja, 1819. dva, a 1829. tri.

U monografiji koju je škola izdala povodom obeležavanja 275. godišnjice, navedeno je kao kuriozitet negodovanje učitelja iz 1871. godine povodom uvođena dnevnika rada.

Oni o tome kažu: "...da je to velika danguba i trošak i šteta, a da nema niko koristi".

Polovinom 1898. godine otvaraju se 5. i 6. razred, a iz tog vremena ostalo je zabeleženo mišljenje školskog nadzornika Jevrema Ilića.

"Ne sme se gubiti iz vida cilj nastave da učenik sam misli i da samostalno kazuje u obliku neke izvesne celine što je naučio. Najgore se predaje slovenski jezik, a ni deklamacijama se ne poklanja dužna pažnja, pa ni drugim veštinama. Neko dete iskrivi leđa, neko legne na klupu, neko iskrivi glavu, a ne obraća pažnju na držanje pisaljke", zabeležen je izveštaj nadzornika, uz zapažanje autora monografije "taj Jevrem kao da je juče obišao naše škole".

Škola se do 1878. godine zvala Osnovna škola kod Saborne crkve, zatim Osnovna muška i ženska škola kod Saborne crkve do 1925. a do 1945. nosi naziv Osnovna škola "Kralj Petar".

Do 1952. godine zvala se Osnovna škola broj jedan, potom Osnovna škola "Braća Ribar", a u aprilu 1993. ponela je naziv Osmogodišnja škola "Kralj Petar Prvi".

Vekovne zidine njenog postojanja, podupirali su kao učitelji i kao učenici, Vuk Stafanović Karadžić, Dositej Obradović, kralj Petar Prvi Karađorđević, Mihajlo Petrović Alas, Stevan Mokranjac, Moša Pijade, braća Ribar i čitava plejada umetnika i javnih ličnosti.

Najmlađe generacije i danas uče u zgradi koju je projektovala Jelisaveta Načić, prva žena arhitekta u Srbiji.

Zdanje u Ulici kralja Petra je spomenik kulture i tu su smešteni učeniici od 1. do 3. razreda, a na lokaciji u Ulici maršala Birjuzova rade đaci od 4. do 8. razreda.

Zgrada pored Saborne crkve vodi se kao međunarodno priznata kulturno-istorijska baština sa prostora Srbije, a škola je i članica mreže škola UNESKO-a. Dvostruki je dobitnik Dositejeve povelje za doprinos razvoju obrazovanja i vaspitanja u Srbiji.

U školskoj 2012/13.godini proglašena  je za "Školu  dobre prakse" od Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja i Zavoda za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja.

Ima radionice, dramske, sportske sekcije, naučne grupe, klub "Mladi tehničar", štampa đački list, učestvuje u organizovanju susreta "Radost Evrope"...