Sveti arhijerejski Sabor SPC završio je višednevno redovno prolećno zasedanje. Evo koji su zaključci vrhovnog crkvenog tela:
Na Saboru je konstatovano da je položaj Crkve na KiM i dalje izuzetno težak iako, kako se navodi, ima znakova nade i povoda za optimizam, kao što su nesmetani rad Bogoslovije u Prizrenu i priznavanje imovinskih prava manastiru Visokim Dečanima.
Sabor je ocenio da je stanje u regionu, nažalost, jednako obremenjeno poteškoćama i stradanjima:
"U Hrvatskoj ustašoidni šovinisti harangiraju protiv Srpske pravoslavne crkve i srpskog naroda; u bosansko-hercegovačkoj Federaciji na delu je stalni pritisak, sve do otvorene diskriminacije; u Crnoj Gori se sprema zakon koji ne samo da ne priznaje Crkvi status i identitet nego joj preti otvorenim progonom, a njena vlast SPC proglašava za državnog neprijatelja broj jedan, valjda u duhu svog 'demokratskog i evroatlantskog opredeljenja", navodi se u saopštenju Sabora.
Sabor je ocenio i da u Republici Makedoniji još traju montirani procesi protiv arhiepiskopa Jovana i Ohridske Arhiepiskopije.
Konstatovano je da su, kako se navodi odnosi SPC sa sestrinskim pravoslavnim Crkvama izuzetno dobri, potpuno u duhu sabornosti i jedinstva Crkve, osim jednog, kako je navedeno, tužnog izuzetka - odnosa sa rumunskom Patrijaršijom, čiji episkopi i sveštenici već godinama, nekanonski i nebratoljubivo, vrše upade u područja jurisdikcije SPC u Istočnoj Srbiji, posebno u Timočkoj krajini.
"Posle mnogih ranijih obraćanja i apela, nažalost, dosad bezuspešnih, Sabor je ponovo pozvao rumunsku Crkvu da smesta prestane sa ovom crkvorušilačkom praksom ili će u protivnom problem biti iznet pred Sveti i Veliki Sabor Pravoslavne Crkve, a ukoliko i posle Sabora takva antikanonska aktivnost bude nastavljena, Srpska Pravoslavna Crkva će - sa iskrenim bolom, ali Crkve radi - biti primorana da prekine liturgijsko i kanonsko opštenje sa Rumunskom Crkvom", poručili su arhijereji.
Ističe se da su odnosi sa drugim hrišćanskim Crkvama i zajednicama, kao i sa Jevrejskom zajednicom i Islamskom zajednicom Srbije, tradicionalno dobri i korektni, što se, nažalost, nikako ne može reći za odnose sa ekstremističkim krugovima u Rimokatoličkoj Crkvi u Hrvatskoj i u Bosni i Hercegovini, kao ni za odnose sa takvim krugovima u Islamskoj zajednici Bosne i Hercegovine i u Islamskoj zajednici u Srbiji.
Odnos Crkve i države u Srbiji razvija se u znaku dobre volje i saradnje u uslovima odvojenosti Crkve i države.
Naročito je, konstatovano je, važna podrška Uprave za saradnju sa Crkvama i verskim zajednicama pri Ministarstvu pravde kako SPC i tako i svim ostalim tradicionalnim crkvama i verskim zajednicama.
Sabor očekuje da ovom telu bude vraćen status Ministarstva vera.
Konstatovano je da verska služba u Vojsci Srbije, kao i u oružanim snagama Bosne i Hercegovine, ide uzlaznom linijom.
Sabor, kojem su prisustvovali svi arhijereji osim vladike Lavrentija koji je bio oravdano odsutan, najvažnijom temom zasedanja smatra pripreme za učestvovanje SPC na Svetom i Velikom Saboru pravoslavne crkve, sazvanom za jun ove godine na ostrvu Kritu.
U vezi sa tim predstojećim svepravoslavnim Saborom, crvena skupština SPC je usvojila tekst koji izražava njegov načelni stav po svim ključnim pitanjima o kojima će se raspravljati i odlučivati na Velikom Saboru.
Sabor smatra važnom odluku da se blagovremeno - a to znači što skorije - otpočne sa pripremama za proslavu 800-godišnjice samostalnosti SPC (1219 - 2019), u saradnji sa organima Srbije i Republike Srpske i svim relevantnim naučnim i kulturnim institucijama srpskog naroda.
Sabor očekuje da proces restitucije nepravedno oduzete crkvene imovine u Srbiji bude ubrzan i u potpunosti okončan. Sabor ponovo apeluje na nadležne organe države Srbije da Crkvi budu vraćene matične knjige, oduzete još 1946, navodno radi prepisivanja.
Sabor je ponovio stav da posmrtni ostaci srpskog i svetskog velikana, Nikole Tesle,ne zaslužuju da budu muzejski eksponat nego da budu dostojno sahranjeni na odgovarajućem mestu pored hrama Svetog Save na Vračaru, kao što su i Vuk i Dositej sahranjeni pred Sabornom crkvom u Beogradu.
Arhijereji su sa žaljem konstatovali da „bela kuga“, kao greh i kao nacionalno samoubistvo na odloženi rok, sve više hara u srpskom narodu.
Sabor je odlučio i o nekim kadrovskim rešenjima, a izabrani su i članovi Svetog Sinoda koji će u novom zazivu činiti episkopi bački Irinej, žički Justin, dalmatinski Fotije i raško-prizrenski Teodosije, a članovi zamenici mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije i episkop šabački Lavrentije.
Sabor je izrazio solidarnost i sa svim pravoslavnim i inoslavnim hrišćanima, kao i muslimanima, koji pate i ginu na Bliskom i Srednjem Istoku.
Isto tako, Sabor želi što skoriji prekid besmislenog sukoba među jednovernom i jednokrvnom braćom u Ukrajini, navodi se u saopštenju.
