"Ne moram da se venčam, vanbračna zajednica izjednačena je sa bračnom", rečenica je koja se često čuje u Srbiji od parova koji ne žele da stanu na "ludi kamen" a koji planiraju da zajedno provedu ostatak života. Advokat Ozren Slović objasnio je za portal MONDO da je to mrtvo slovo na papiru kad je reč o nasleđivanju imovine.
Sve češće se ljudi žale da imaju problem jer nakon smrti vanbračnog partnera ne mogu ravnopravno da učestvuju u ostavinskom postupku sa ostalim naslednicima.
"Ustav Republike Srbije kaže da se vanbračna zajednica izjednačava sa brakom i isto tako Porodični zakon to jasno propisuje, međutim kada je reč o nasleđivanju, tu je stvar drugačija. Zakonom o nasleđivanju, vanbračni parteri nisu predviđeni kao zakonski ili nužni naslednici, i samim tim, u ostavinskom postupku vanbračni partner uopšte ne može učestvovati kao naslednik niti nasleđivati imovinu", započeo je razgovor za MONDO sagovornik iz advokatske kancelarije Slović Pajić & Partners.
Prema rečima advokata, vanbračni partneri dolaze u paradoksalnu i tragičnu situaciju da nakon smrti jednog drugi nema pravo da ga nasledi iako su godinama ili decenijama živeli u zajednici i zajedno stvarali imovinu.
"Upravo zbog toga, zbog neusaglašenosti Zakona o nasleđivanju sa drugim relevantim propisima, dok se nešto ne promeni, vanbračni partneri se sve češće odlučuju da za života reše sva imovinska pitanja", zaključio je razgovor za MONDO advokat Ozren Slović.
Šta je sa porodičnom penzijom u slučaju vanbračne zajednice?
Podsetimo, ranije je objavljeno da je prema izmenama i dopunama Zakona o PIO, vanbračna zajednica izjednačena sa brakom, tj. porodičnu penziju, pored supružnika, može da ostvari i vanbračni partner.
"Zakonom je predviđeno da je za dokazivanje postojanja vanbračne zajednice validna samo pravnosnažna sudska odluka kojom je utvrđeno postojanje vanbračne zajednice. Budući da niste uvedeni u opštinske matične knjige venčanih, u postupku ostvarivanja prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja moraćete, u sudskom postupku, da dokažete status vanbračne zajednice", napomenuli su ranije iz Fonda.
Šta kaže Porodični zakon o vanbračnoj zajednici
Porodičnim zakonom se uređuje: brak i odnosi u braku, odnosi u vanbračnoj zajednici, odnosi deteta i roditelja, usvojenje, hraniteljstvo, starateljstvo, izdržavanje, imovinski odnosi u porodici, zaštita od nasilja u porodici, postupci u vezi sa porodičnim odnosima i lično ime.
Vanbračna zajednica je trajnija zajednica života žene i muškarca, između kojih nema bračnih smetnji (vanbračni partneri). Vanbračni partneri imaju prava i dužnosti supružnika pod uslovima određenim ovim zakonom. Vanbračni partner koji nema dovoljno sredstava za izdržavanje, a nesposoban je za rad ili je nezaposlen, ima pravo na izdržavanje od drugog vanbračnog partnera srazmerno njegovim mogućnostima. Izdržavanje supružnika prestaje i kada poverilac izdržavanja sklopi novi brak odnosno vanbračnu zajednicu.
Imovina koju su vanbračni partneri stekli radom u toku trajanja zajednice života u vanbračnoj zajednici predstavlja njihovu zajedničku imovinu. Na imovinske odnose vanbračnih partnera shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o imovinskim odnosima supružnika. Imovina koju su zajedno sa supružnicima odnosno vanbračnim partnerima stekli radom članovi njihove porodice u toku trajanja zajednice života u porodičnoj zajednici predstavlja njihovu zajedničku imovinu. Na imovinske odnose supružnika, vanbračnih partnera, deteta i roditelja te članova porodične zajednice koji nisu uređeni ovim zakonom, primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju svojinskopravni odnosi i zakona kojim se uređuju obligacioni odnosi.
BONUS VIDEO: