Ustaše NDH ubijanje Srba na Pagu i Jadovnu
MONDO/Stefan Stojanović 

Na Pagu je pobijena najmanje 791 žrtva, a na Velebitu oko 1.500.

"Zgrožene monstruoznošću zločina i brojem pobijenih zatočenika, italijanske okupacione snage preuzele su od NDH civilnu i vojnu vlast na tom području i naredile zatvaranje logora smrti", kaže predsednik Udruženja "Jadovno 1941." Dušan Bastašić.

Dodatni razlog za zabrinutost Italijana bio je masovni ustanak Srba u Lici protiv ustaške tiranije.

"Želeći da unište tragove zločina i pobiju ostatak zatočenika u kratkom roku, ustaški naredbodavci su motivisali dželate sa dodatnih 100 kuna po satu klanja. Noć uoči katoličkog praznika Velike Gospe, zločinci su u uvali Slana na ostrvu Pagu poklali preostale zatočenike, muškarce žene i decu", podsjeća Bastašić.

On kaže da su ustaški zločinci sutradan ujutro, 15. avgusta, dovršili krvavi pir, nakon čega su se, pijani i krvavih uniformi, priključili procesiji koja se kretala ulicama Paga i završila u katoličkoj crkvi u centru grada.

OVO SU USTAŠE:Kolje Srbe, pa krvav i pijan u crkvu

"Gotovo u isto vreme, ustaše su u logoru Jadovno, na Velebitu, mitraljezima strijeljale oko 1.500 preostalih zatočenika i zatrpale ih u jame iskopane u samom logoru", navodi Bastašić.

On dodaje da su italijanski vojni sanitarci na mestu zločina na Pagu, početkom septembra iste godine, ekshumirali i spalili 791, kako su zabeležili, "sveže zakopani leš".

Evidentirali su da je među ovim žrtvama bilo 407 muškaraca, 293 žene i 91 dete. Njihov pepeo zatrpan je u paškom kamenjaru.

SEĆANJE NA JADOVNO: Ovde je ubijeno 38.000 Srba

Ekspedicija udruženja Jadovno 1941. pronašla je oktobra meseca 2017. i to mesto.

Danas na ostrvu Pagu, na mestu nekadašnjeg logora, nema spomenika koji bi podsećao na stravičnu sudbinu najmanje 8.020 ljudi, nedužnih žrtava – Srba i Jevreja, pobijenih u leto 1941. godine.

Spomen-ploča u uvali Slana, obnovljena 2010. godine, razbijena je nakon nekoliko dana a istu sudbinu doživela je 19 dana nakon novog postavljanja 29. jula 2013. godine.

Potomci žrtava su 2015. godine na mestu iznad nekadašnjeg logora Slana postavili i osveštali Časni krst.

Na mestu logora Jadovno u proteklom ratu porušeno je spomen–obeležje, a tela žrtava i dalje leže neekshumirana. Potomci žrtava su 2012. godine na mestu nekadašnjeg logora Jadovno postavili i osveštali Časni krst.

"Danas, sedamdeset i sedam godina kasnije, gotovo niko se neće setiti klanice koja se dogodila 15. avgusta 1941. na Velebitu i na Pagu. A trebalo bi, radi naših predaka, našeg dostojanstva i naših potomaka. Među mnogobrojnim potomcima žrtava, uspomenu na njih čuva tek nekoliko njih", poručuje Bastašić.