Pre tačno 11 godina, počela je hrvatska vojne akcije "Oluja" koja je dovela do egzodusa više od 200.000 Srba iz Hrvatske.
U Hrvatskoj je 5. avgust državni praznik, koji se slavi kao Dan pobede i domovinske zahvalnosti za akciju kojom su pod hrvatsku upravu vraćeni poslednji delovi teritorije koje su držali pripadnici srpskih vojnih jedinica. Od pre četiri godine taj dan se obeležava i kao Dan oružanih snaga Hrvatske.
Akcija "Oluja" počela je 4. avgusta 1995. godine ofanzivom Hrvatske vojske (HV), policije i Hrvatskog vijeća obrane na područja Banije, Like, Korduna i severne Dalmacije (samoproklamovana Republika Srpska Krajina). Dan kasnije, hrvatska vojska ušla je u gotovo napušten Knin i istakla hrvatsku zastavu.
U operaciji "Oluja" učestvovalo je 138.500 pripadnika Hrvatske vojske, MUP-a i Hrvatskog vijeća obrane (vojska bosanskih Hrvata). Tim snagama su se, prema hrvatskim izvorima, suprotstavile srpske snage od oko 31.000 vojnika.
Područje zahvaćeno hrvatskom ofanzivom napustilo je gotovo celokupno srpsko stanovništvo. Kolone izbelica na traktorima i drugim poljoprivrednim vozilima su preko područja pod kontrolom bosanskih Srba u zapadnoj i severnoj Bosni krenule ka Srbiji.
Vlasti u Srbiji su izbegličke kolone upućivale u centre u unutrašnjosti zemlje, uključujući i pokrajinu Kosovo, u kojoj većinu čine kosovski Albanci.
Prema nekim podacima, s obzirom da preciznih podataka još nema, u akciji hrvatske vojske "Oluja" nestalo je 1.805 osoba, a Hrvatski helsinški odbor za ljudska prava tvrdi da je tokom te operacije poginulo oko 700 civila. Dokumentaciono informativni centar "Veritas" u svojoj evidenciji ima imena 1.960 poginulih i nestalih Srba, od čega 1.205 civila, medju njima 522 žene i 12 dece.
U Hrvatskoj je 5. avgust državni praznik, koji se slavi kao Dan pobede i domovinske zahvalnosti za akciju kojom su pod hrvatsku upravu vraćeni poslednji delovi teritorije koje su držali pripadnici srpskih vojnih jedinica. Od pre četiri godine taj dan se obeležava i kao Dan oružanih snaga Hrvatske.
Akcija "Oluja" počela je 4. avgusta 1995. godine ofanzivom Hrvatske vojske (HV), policije i Hrvatskog vijeća obrane na područja Banije, Like, Korduna i severne Dalmacije (samoproklamovana Republika Srpska Krajina). Dan kasnije, hrvatska vojska ušla je u gotovo napušten Knin i istakla hrvatsku zastavu.
U operaciji "Oluja" učestvovalo je 138.500 pripadnika Hrvatske vojske, MUP-a i Hrvatskog vijeća obrane (vojska bosanskih Hrvata). Tim snagama su se, prema hrvatskim izvorima, suprotstavile srpske snage od oko 31.000 vojnika.
Područje zahvaćeno hrvatskom ofanzivom napustilo je gotovo celokupno srpsko stanovništvo. Kolone izbelica na traktorima i drugim poljoprivrednim vozilima su preko područja pod kontrolom bosanskih Srba u zapadnoj i severnoj Bosni krenule ka Srbiji.
Vlasti u Srbiji su izbegličke kolone upućivale u centre u unutrašnjosti zemlje, uključujući i pokrajinu Kosovo, u kojoj većinu čine kosovski Albanci.
Prema nekim podacima, s obzirom da preciznih podataka još nema, u akciji hrvatske vojske "Oluja" nestalo je 1.805 osoba, a Hrvatski helsinški odbor za ljudska prava tvrdi da je tokom te operacije poginulo oko 700 civila. Dokumentaciono informativni centar "Veritas" u svojoj evidenciji ima imena 1.960 poginulih i nestalih Srba, od čega 1.205 civila, medju njima 522 žene i 12 dece.
Tudjman i Bobetko, autori plana
Penzionisani general Glavnog štaba Hrvatske vojske Janko Bobetko je u intervjuu zagrebačkom "Jutarnjem listu" 1. avgusta 2001. izjavio da je on autor plana akcije "Oluja" i da je vojni vrh sa tadašnjim predsednikom Hrvatske Franjom Tudjmanom dve godine pripremao tu operaciju. U septembru 2002. Haški tribunal otpečatio je optužnicu koja Bobetka tereti za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona i običaja rata u akciji hrvatske vojske u Medačkom džepu. Hrvatske vlasti nisu izručile Bobetka i on je do 29. aprila 2003, kada je umro, sve vreme bio u zagrebačkoj bolnici.
Portparol Stejt departmenta Ričard Baučer izjavio je u decembru 2002. da su SAD imale odredjena saznanja da su pripreme za akciju "Oluja" u toku, ali da nisu bile "umešane u planiranje ili izvodjenje te operacije u avgustu 1995." To je ponovio i bivši američki ambasador u Zagrebu Piter Galbrajt na sudjenju Slobodanu Miloševiću u Hagu.
Za vreme Tudjmanovog režima hrvatske vlasti su negirale optužbe o etničkom čišćenju i odbijale saradnju sa Medjunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, tvrdeći da je reč o legitimnoj vojnoj operaciji protiv pobunjenika.
U medjuvremenu hrvatske vlasti prihvatile su nadležnost Haškog suda na slučajevima u operacijama "Oluja" i "Bljesak" i drugim policijskim akcijama u Hrvatskoj i tom sudu do sada dostavile na desetine obradjenih slučajeva najtežih zločina počinjenih tokom i nakon vojno-policijskih akcija "Oluja" i "Bljesak" iz 1995. godine.
Glavni tužilac Karla del Ponte odustala je od podizanja optužnice protiv generala Petra Stipetića, koji je komandovao vojnim akcijama u sklopu operacije "Oluja" nakon njegovog iskaza haškim istražiteljima u oktobru 2001. godine.
U septembru 2003. u zatvoru u Gospiću, haški istražitelji saslušali su Mirka Norca, u statusu osumnjičenog za delovanje u okviru vojnih akcija "Medački džep" i "Oluja", ali protiv njega nije podignuta optužnica. Norac je u Hrvatskoj ranije osudjen na 12 godina zatvora zbog likvidacije najmanje 50 srpskih civila na području Gospića i Karlobaga 1991.
Županijsko državno tužilaštvo u Šibeniku je 13. februara 2002. odustalo od optužnice protiv četvorice bivših pripadnika hrvatske vojske, optuženih za ubistvo srpskih civila u selu Varivode tokom i nakon vojne akcije "Oluja".
Hrvatska vlada je početkom jula 2003. saopštila da je primila izveštaj državnog tužioca o krivičnim prijavama i postupcima protiv izvršilaca zločina nakon vojne akcije "Oluja". Reč je o krivičnim prijavama protiv 4.625 osoba, od kojih je 2.567 podneto protiv nepoznatog počinioca. Optužene su 3.792 osobe, a protiv većine su donete presude.
Istražitelji Haškog tribunala su na kninskom groblju ekshumirali 301 telo srpskih civila, žrtava operacije "Oluja", a ukupno je do sada ekshumirano oko 500 tela krajiških Srba na nekoliko lokaliteta bivše RSK.
Portparol Stejt departmenta Ričard Baučer izjavio je u decembru 2002. da su SAD imale odredjena saznanja da su pripreme za akciju "Oluja" u toku, ali da nisu bile "umešane u planiranje ili izvodjenje te operacije u avgustu 1995." To je ponovio i bivši američki ambasador u Zagrebu Piter Galbrajt na sudjenju Slobodanu Miloševiću u Hagu.
Za vreme Tudjmanovog režima hrvatske vlasti su negirale optužbe o etničkom čišćenju i odbijale saradnju sa Medjunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, tvrdeći da je reč o legitimnoj vojnoj operaciji protiv pobunjenika.
U medjuvremenu hrvatske vlasti prihvatile su nadležnost Haškog suda na slučajevima u operacijama "Oluja" i "Bljesak" i drugim policijskim akcijama u Hrvatskoj i tom sudu do sada dostavile na desetine obradjenih slučajeva najtežih zločina počinjenih tokom i nakon vojno-policijskih akcija "Oluja" i "Bljesak" iz 1995. godine.
Glavni tužilac Karla del Ponte odustala je od podizanja optužnice protiv generala Petra Stipetića, koji je komandovao vojnim akcijama u sklopu operacije "Oluja" nakon njegovog iskaza haškim istražiteljima u oktobru 2001. godine.
U septembru 2003. u zatvoru u Gospiću, haški istražitelji saslušali su Mirka Norca, u statusu osumnjičenog za delovanje u okviru vojnih akcija "Medački džep" i "Oluja", ali protiv njega nije podignuta optužnica. Norac je u Hrvatskoj ranije osudjen na 12 godina zatvora zbog likvidacije najmanje 50 srpskih civila na području Gospića i Karlobaga 1991.
Županijsko državno tužilaštvo u Šibeniku je 13. februara 2002. odustalo od optužnice protiv četvorice bivših pripadnika hrvatske vojske, optuženih za ubistvo srpskih civila u selu Varivode tokom i nakon vojne akcije "Oluja".
Hrvatska vlada je početkom jula 2003. saopštila da je primila izveštaj državnog tužioca o krivičnim prijavama i postupcima protiv izvršilaca zločina nakon vojne akcije "Oluja". Reč je o krivičnim prijavama protiv 4.625 osoba, od kojih je 2.567 podneto protiv nepoznatog počinioca. Optužene su 3.792 osobe, a protiv većine su donete presude.
Istražitelji Haškog tribunala su na kninskom groblju ekshumirali 301 telo srpskih civila, žrtava operacije "Oluja", a ukupno je do sada ekshumirano oko 500 tela krajiških Srba na nekoliko lokaliteta bivše RSK.
Gotovina, Čermak, Markač
Za zločine počinjene tokom operacije "Oluja" haški Tribunal je 26. jula 2001. otpečatio optužnicu protiv penzionisanog hrvatskog generala Ante Gotovine, koji je bio komandant operacije "Oluja".
Gotovina je od tada bio u bekstvu. Uhapšen je u Španiji 7. decembra prošle godine i izručen Haškom tribunalu.
U martu 2004. Tribunal u Hagu otpečatio je optužnice protiv hrvatskih generala Ivana Čermaka i Mladena Markača, koje ih terete po ličnoj i komandnoj odgovornosti za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja tokom i nakon operacije "Oluja", nakon čega su oni dobrovoljno otputovali u Hag.
Devet meseci kasnije podignuta je izmenjena i dopunjena optužnica protiv dvojice hrvatskih generala u kojoj su optuženi za progon, deportacije i prisilno premeštanje, pljačku, bezobzirno razaranje naselja, ubistva, nehumana dela i okrutan tretman.
U proširenoj optužnici kao učesnici u tom zločinačkom poduhvatu navode se i tadašnji predsednik hrvatske Franjo Tudžman, ministar odbrane Gojko Sušak, zapovednik operacije Oluja general Ante Gotovina, načelnik Glavnog štaba Hrvatske vojske Zvonimir Červenko i jegov prethodnik Janko Bobetko. Od navedenih jedino je Gotovina živ.
Uoči desetogodišnjice "Oluje", prošle godine, predsednik Srbije Boris Tadić pozvao je hrvatske vlasti da se odrede prema "zločinima i etničkom čišćenju kojima je tada bilo izložzeno srpsko stanovništvo".
Hrvatski predsednik Stjepan Mesić više puta je javno rekao da će svako ko je počinio zločine u Hrvatskoj biti procesuiran.
(Beta)
Gotovina je od tada bio u bekstvu. Uhapšen je u Španiji 7. decembra prošle godine i izručen Haškom tribunalu.
U martu 2004. Tribunal u Hagu otpečatio je optužnice protiv hrvatskih generala Ivana Čermaka i Mladena Markača, koje ih terete po ličnoj i komandnoj odgovornosti za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja tokom i nakon operacije "Oluja", nakon čega su oni dobrovoljno otputovali u Hag.
Devet meseci kasnije podignuta je izmenjena i dopunjena optužnica protiv dvojice hrvatskih generala u kojoj su optuženi za progon, deportacije i prisilno premeštanje, pljačku, bezobzirno razaranje naselja, ubistva, nehumana dela i okrutan tretman.
U proširenoj optužnici kao učesnici u tom zločinačkom poduhvatu navode se i tadašnji predsednik hrvatske Franjo Tudžman, ministar odbrane Gojko Sušak, zapovednik operacije Oluja general Ante Gotovina, načelnik Glavnog štaba Hrvatske vojske Zvonimir Červenko i jegov prethodnik Janko Bobetko. Od navedenih jedino je Gotovina živ.
Uoči desetogodišnjice "Oluje", prošle godine, predsednik Srbije Boris Tadić pozvao je hrvatske vlasti da se odrede prema "zločinima i etničkom čišćenju kojima je tada bilo izložzeno srpsko stanovništvo".
Hrvatski predsednik Stjepan Mesić više puta je javno rekao da će svako ko je počinio zločine u Hrvatskoj biti procesuiran.
(Beta)
Pridruži se MONDO zajednici.