Pokušavajući da reši problem staklenog otpada u kući, ali da istovremeno privede kraju svoj završni rad za izložbu, umetnica Marija Marković je, sa svojim partnerom u poslu i životu Pavlom Miloševićem, inače ekonomistom i zagovornikom održivosti, a potom i uz pomoć nauke i naučnog iskustva, razvila proizvod od recikliranih staklenih flaša i tegli, koji je danas stigao čak i do nekih domova u Norveškoj.
Reč je o "fragment" ploči koja u svom sastavu, pored cementa i drugih veziva i materijala, ima i reciklirane flaše i tegle. One čine čak 73 odsto proizvoda.
Ideja za ovaj proizvod, kako navodi Pavle Milošević, jedan od osnivača današnje startap kompanije i zapravo pokretač ove poslovne ideje, nastala je tokom priprema za jednu od Marijinih brojnih izložbi.
"Marija je za svoju završnu izložbu pokušavala da napravi skulpturu od stakla i cementa koja se uporno raspadala. Počeli smo da istražujemo i shvatili smo da su staklo i cement po svojoj prirodi inkompatabilni i da ih nije lako povezati. I onda smo se obratili za pomoć jednom profesoru sa Tehnološko-metalurškog fakulteta u Beogradu" - otkriva Pavle.
Nakon toga je usledila prijava Fondu za inovacionu delatnost i 2020. godine im je odobren grant, a potom je usledilo i partnerstvo sa inkubacionim startap centrom Naučno-tehnološkom parku u Čačku.
Tri godine istraživanja i 2.000 eksperimenata
"U fazi istraživanja i razvoja proveli smo pune tri godine i na kraju je kao rezultat saradnje jednog umetnika, jednog preduzetnika i jednog tima naučnika, nastao ovaj inovativni građevinski proizvod, koji je namenjen novoj generaciji potrošača. Osim toga što je estetski privlačan, on je i ekološki odgovoran i ima odlične tehničke performanse" - kaže Milošević.
Proizvod je razvijen u njihovoj, kao i u laboratoriji Inovacionog centra Tehnološko-metalurškog fakuteta u Beogradu. Inicijalnu prodaju su, kako kaže Milošević, počeli krajem 2021. godine, ali su nakon toga proizvod unapredili, a potom i sertifikovali. Prodaja takvog, sertifikovanog proizvoda, sa garancijom, počela je pre godinu dana.
"Posle više od 2.000 eksperimenata i 18.000 laboratorijskih merenja, uspešno smo razvili materijal koji prevazilazi industrijske standarde estetike i kvaliteta. A za njegovu izradu je tim od više od 10 inženjera i 4 partnerske kompanije konstruisao posebne mašine" - kaže Milošević.
Novi život pivskim i vinskim flašama
U ovoj firmi ističu da je njihova misija da na lokalu presretnu deo staklenog otpada i da ga iskoriste kao primarnu sirovinu za "fragment" panele.
"Na taj način dajemo novi život odbačenim pivskim i vinskim flašama, teglama sa džemom i medom. Sadržaj stakla u našem proizvodu je 73 procenta" - ističe Milošević.
Inače, za vezivo koriste cement, 15 specifičnih aditiva i tri retka materijala, a nakon što se ove ploče izrade, one obično svoj put nastavljaju ka arhitektama, preduzimačima, dizajnerima enterijera i eksterijera, kao i proizvođačima nameštaja.
"Ove ploče se mogu postaviti na sve vrste stolova, kuhinje i radne površine, dekorativne zidove, kamine i fontane, baštenski mobilijar, prozorske klupice i barske šankove. Mogućnosti su nebrojene, a posebnu draž daje to što je svaka ploča jedinstvena jer se nikada ne može predvideti tačan položaj staklenih elemenata u gotovom proizvodu"- ističe Milošević.
Stigli i do norveških domova
Prema njegovim rečima, proizvod im najčešće naručuju proizvođači nameštaja, dizajneri i arhitekte iz Srbije, ali je za njihov proizvod čuo i jedan arhitekta iz Norveške.
"On je insistirao da se za neko uređenje prostora uveze u Norvešku baš naša "fragment" ploča, i tako je počela saradnja sa arhitektama iz ovog dela Evrope čije stanovništvo pokazuje jaku svest o ekologiji" - završava Milošević.
BONUS VIDEO: RAKIJA POSLATA KAO PRIMER ZA UNESKOVU LISTU NEMATERIJALNOG KULTURNOG NASLEĐA!
(Mondo/Ekapija/M. Š.)