Prvi pisani trag o o ovoj svetinji datira iz 1560. godine i u turskim izvorima pomenut je kao manastir posvećen Svetim Arhangelima, koji je nosio naziv Tres.
U blizini Sopota, među gustim krošnjama planine Kosmaj, smešten je manastir Tresije, srednjovekovna svetinja bogate istorije i duhovne vrednosti, za koju se vezuju mnoga čuda, a priča o ukazivanju lika Bogorodice na zidinama zdanja izazvala je najviše pažnje vernika i posetilaca.
Smešten među gustim krošnjama kosmajskih šuma, naziv je dobio po potoku koji izvire pored. Muški je manastir i pripada Eparhiji šumadijskoj.
Iako se izgradnja pripisuje despotu Stefanu Lazareviću, veruje se da je podignut još krajem 13. veka ili početkom 14. veka, u vreme kralja Dragutina, a da je u vreme despota Stefana zapravo samo obnovljen.
Prvi pisani trag o o ovoj svetinji datira iz 1560. godine i u turskim izvorima pomenut je kao manastir posvećen Svetim Arhangelima, koji je nosio naziv Tres.
LEGENDA KAŽE DA SE NA MANASTIRU U BLIZINI BEOGRADA UKAZAO LIK BOGORODICE: Ovo je mesto gde se čuda dešavaju
Tokom 17. veka je manastir stradao, a bežeći od turskih osvajača, monasi su se skrili u manastirima na Fruškoj Gori. Poznat je podatak da je u fruškogorski manastir Hopovo prenet psaltir iz Tresija i to 1641. godine. Kasnije je taj isti psaltir prenet u svetogorski manastir Hilandar, u kome se nalazi i danas, navedeno je na sajtu Eparhije Šumadijske Srpske pravoslavne crkve.
Kamen temeljac donet sa Svete Gore
Predratne godine na kratko zaustavljaju radove na obnovi manastira. Završena je dogradnja crkve, počelo se sa radovima na konacima, da bi tokom rata sve stalo, a bratija je napustila manastir.
Prvi kaluđer posle rata bio je jeromonah koji je stigao iz Studenice 1947. godine i zadržao se dve godine. Ubrzo pristižu i drugi monasi i iskušenici, koji su zajedno krajem pedesetih godina priveli kraju radove na obnovi crkve. Kamen temeljac za novi konak donet je sa Svete Gore, a postavila ga je princeza Jelisaveta Karađorđević.
Čuda ovog svetog mesta
Pre samo nekoliko godina izazvao je pravu lavinu interesovanja velikog broja ljudi, jer su meštani tvrdili kako se na zidinama samog zdanja ukazala Bogorodica. Dolaskom u ovu svetinju možete videti brojne vernike, posetioce koji dolaze, mole se i veruju da će pomoći sebi ili svojim bližnjima kojima je pomoć potrebna.
Jedna od specifičnosti ove svetinje na Kosmaju je i oltar na kome se nalaze brojne, miomirisne ikone. Među njima Sunce je smešten u manastirsku kapelu, a često se i sam oltar naziva Miomirisni oltar.
U vreme oslobođenja Srbije od turske vlasti izrađene su i prve ikone i upravo one se mogu i danas videti u manastiru. Takođe, ikone iz crkava obližnjih sela prenete su u manastir posvećen Svetim Arhangelima, u kome se i danas nalaze.
(Mondo.rs./J.N.)
