Mađarski premijer Viktor Orban i nemačka kancelarka Angela Merkel obeležiće danas u pograničnom mestu Šopron, 30. godišnjicu pada Gvozdene zavese.
U pitanju je sećanje na dan kada su pre tri decenije mađarski graničari prvi put dozvolili građanima socijalističke istočne Nemačke da slobodnu pređu u Austriju, odnosno na zapad.
Bio je to ključni trenutak koji je najavio značajne promene u tada ideološki podeljenoj Evropi, što je par meseci kasnije dovelo i do pada Berlinskog zida u novembru 1989. godine.
Prema najavama iz Berlina, Merkelova odlazi u Šopron kako bi iskazala priznanje Mađarskoj na njenoj istorijskoj ulozi u ujedinjenju Nemačke, ali i Evrope.
Tog 19. avgusta 1989. otvorena je granica između Mađarske i Austrije povodom "Panevropskog piknika" i 700 građana tadašnje Nemače Demokratske Republike iskoristilo je priliku da ode na zapad.
Kancelarka Merkel je u video-poruci objavljenoj na njenom sajtu, rekla da će Nemačka uvek biti zahvalna Mađarskoj na tome što je doprinela nemačkom ujedinjenju. Takođe, istakla je, "čudu nemačkog ujedinjanja" doprinele su i aktivnosti ljudi u Poljskoj i Čehoslovačkoj.
Mađarska je, dodala je, imala hrabrosti da otvori granice i time omogući bekstvo ljudima iz tadašnje istočne Nemačke koji su želeli da odu. To je bio važan kamen temeljac na putu ka otvaranju zida i nemačkog ujedinjenja, ocenila je ona.
Ujedinjenje Evrope i prevazilaženje hladnog rata je dovelo je do novog partnerstva sa zemljama srednje i istočne Evrope koje danas zajedno možemo da živimo u EU i NATO, dodala je Merkel.
Podsetila je da su događaji od pre 30 godina mnogim ljudima, pa i njoj samoj, promenili život.
Merkel je rođena u istočnoj Nemačkoj, tamo je i školovana. Političku karijeru je napravila posle ujedinjenja dve države.
Pad "gvozdene zavese" je i na međunarodnom planu imao jak uticaj: otvoren je dijalog između istoka i zapada, počela je da se stvara klima poverenja i saradnje.
Ujedinjenje dve Nemačke je, takođe, podstakao proces brisanja granica unutar zapadne Evrope koji je 1985. godine otpočeo potpisivanjem Šengenskog ugovora.
U godinama koje su usledile uveden je bezvizni režim, ne samo unutar EU, nego i sa državama koje su na putu integracija sa Unijom.
