U prirodi postoje četiri osnovne sile pomoću kojih se opisuje razmena energije među česticama i samim tim su odgovorne za strukturu nama poznatog i vidljivog univerzuma. To su gravitacija, elektromagnetna sila i slaba i jaka nuklearna sila. Međutim, mađarski naučnici su na pragu otkrića još jedne fundamentalne interakcije, odnosno pete sile.
Naučnici Instituta za nuklearna istraživanja pri Mađarskoj akademiji nauka objavili su otkriće koje bi moglo biti primer pete sile na delu.
Naučnici su pomno posmatrali kako jedan aktivirani atom helijuma emituje svetlost dok se raspada. Čestice su se širile pod neobičnim uglom od 115 stepeni, što se ne može objasniti danas poznatim fizičkim principima, prenosi Si-En-En.
Rukovodilac studije, profesor Atila Kraznahorkaj, navodi da je ovo drugi put da su njegovi saradnici uočili novu česticu, koju su nazvali H17, zato što su izračunali njenu masu na 17 megaelektronvolti.
„Čestica X17 bi mogla biti čestica koja povezuje naš vidljivi svet s tamnom materijom“,navodi profesor Kraznahorkaj.
Profesor fizike i astronomije na Univerzitetu „Irvin“ u Kaliforniji, Džonatan Feng, ističe da već godinama prati rad kolega iz Mađarske i da veruje kako bi njihovo istraživanje moglo biti velika prekretnica u fizici. Ukoliko uspeju da ponove svoj eksperiment, Nobelovom komitetu će biti lako da odluči ko će dobiti sledeće priznanje, smatra Feng.
Istraživanja mađarskih naučnika traju od 2016. godine, prenosi RTS.
Pre tri godine mađarski naučnici su objavili sličan rad u Fizikal rivju letersu (Physical Review Letters), jednom od najprestižnijih naučnih časopisa.
Istraživački tim za nuklearnu fiziku je proučavao kako se na osnovne čestice razlaže izotop berilijuma-8. Već tada su uočili elektrone i pozitrone koji se odvajaju od atoma pod neobičnim uglovima. Ova saznanja, koja su pokazala da su se čestice iz berilijuma-8 širile pod uglom od 140 stepeni, bila su potpuno nova i čudna.
Saznanja do kojih je došao tim profesora Kraznahorkajeva u početku nisu privukla mnogo pažnje, ali Džonatan Feng je pokazao interesovanje i nastavio da prati njihov rad, jer nije želeo da potencijalno revolucionarna otkrića ostanu neprimećena. Kalifornijski fizičar razvio je teoriju koja objašnjava ova neobična otkrića.
Ovi rezultati će iz temelja promeniti fiziku kakvu danas poznajemo, ukoliko nisu prosta laboratorijska greška. Profesor Feng veruje da su Mađari u pravu, mada mnogi poriču tu mogućnost. Njegov tim je izložio novu teoriju koji se zasniva na mađarskoj studiji iz 2016. godine.
Ovu nevidljivu, petu silu na delu opisuju kao „fotofobičnu silu“, što znači da se radi o česticama koje se „boje svetla“. Istovremeno, mnogi nuklearni fizičari širom sveta počeli su da traže greške u mađarskoj studiji, ali i posle više godina ostali su praznih ruku.
Profesor Feng ističe da su neki veoma poznati nuklearni fizičari sproveli naknadne testove, ali su se brojke poklapale i niko nije uspevao da dokaže da je naučnicima iz Mađarske oprema bila pogrešno podešena. Feng dodaje i da je njegov tim upoređivao mađarske eksperimente sa skoro svim poznatim eksperimentima izvedenim u dosadašnjoj istoriji fizike. Jedini način da se objasni H17 bila je do sada nepoznata „peta sila“.
Kako bi razvili svoju teoriju iz 2016. godine, mađarski naučnici su morali da ponove rezultate. Njihovi poslednji nalazi iz 2019. godine su bili upravo to. Zato Feng smarta da verovatnoća da se radi o nečem drugom osim čestici H17 i novoj, petoj sili, iznosi jedan prema hiljadu milijardi.
Otriće će biti u potpunosti potvrđeno ako neka druga grupa istraživača uspe da ponovi ove rezultate na trećoj vrsti atoma, osim berilijuma i helijuma. Feng tvrdi da već postoje zainteresovani istraživački timovi koji su ga kontaktirali.
Bolje upoznavanje pete sile moglo bi naučnicima da omogući da joj odrede tačan naziv, da bolje shvate njeno delovanje, ali i da razviju praktičnu primenu i iskoriste njenu moć. To će onda ovu nauku približiti onome što se smatralo „Svetim gralom“ fizike, kojem je težio i Albert Ajnštajn, ali nikada nije uspeo da ga dosegne. Fizičari se nadaju da će stvoriti jedinstvenu teoriju polja, koja će sveobuhvatno objasniti sve kosmičke sile, počev od stvaranja galaksija do ponašanja kvarkova.
Ali, svemir nam ne otkriva svoje tajne tako lako, zato profesor Feng zaključuje da možda postoji i šesta, sedma i osma sila.