Čovek koga Kolumbija opisuje kao najopasnijeg svetskog trgovca drogom rekao je bezbednosnim snagama: "Pobedili ste me" kada je uhvaćen tokom dugo pripremane policijske operacije 2021. godine, a sada je izručen Sjedinjenim Američkim Državama da bi se suočio sa optužbama za trgovinu drogom u Južnom okružnom sudu Njujorka.
Dairo Antonio Usuga, narkobos poznat kao Otonijel, uhvaćen je od strane kolumbijskih oružanih snaga tokom operacije u ruralnoj oblasti kolumbijskog regiona Uraba, u provinciji Antiokuia, u kojoj je učestvovalo više od 500 pripadnika kolumbijskih specijalnih snaga i 22 helikoptera.
Otonijel je optužen za izvoz stotina tona kokaina svake godine, dok je kolumbijski predsednik Ivan Duke otkrio tada da je odgovoran i za ubijanje policajaca, regrutovanje maloletnika i seksualno zlostavljanje dece.
Predsednik Ivan Duke uporedio je tada hapšenje Otonijela sa hapšenjem Pabla Eskobara pre tri decenije: "Ovo je najveći udarac protiv trgovine drogom u našoj zemlji u ovom veku. Ovaj udarac je uporediv samo sa padom Pabla Eskobara 1990-ih", rekao je Duke tokom emitovane video poruke i dodao da je jedan policajac stradao tokom ove operacije hapšenja.
Otonijel je bio šef najmoćnije kriminalne grupe u Kolumbiji pod nazivom Urabenjos, i najtraženiji čovek u zemlji. Ali njegov stisak na moći je stalno slabio kako su se bezbednosne snage postepeno približavale, dok mu je sve "palo u vodu" kada je zarobljen u opštini Necocli, blizu kolumbijske severne granice sa Panamom 23. oktobra 2021. Od njegovog hapšenja, Urabenjosi su se borili da održe svoju koheziju jer su podstrukture i franšize unutar bande tražile više nezavisnosti bez ujedinjenog vođstva Otoniela.
Kako je sve počelo
Otonijel je započeo svoju karijeru u podzemlju kao član sada demobilisane gerilske grupe, Narodne oslobodilačke armije (Ejercito Popular de Liberacion - EPL). Iako se demobilisao 1991. godine, u dobi od 19 godina, zajedno sa oko 2.500 drugih članova gerile, vratio se borbama ubrzo nakon toga kada su se on i njegov brat Huan de Dios Usuga, zvani "Đovani", prijavili u paravojnu formaciju Kordoba (Autodefensas Campesinas de Cordoba i Uraba - ACCU).
Radio je pod šefom finansija bloka, Danijelom Rendonom Ererom, poznatijim kao "Don Mario", gde se bavio pranjem sredstava i isplatama za iznude. 2005. godine je ponovo predao oružje, kada se i ova grupa demobilisala, ali je i ovoga puta to bilo kratkog veka i ubrzo se ponovo ujedinio sa Don Mariom da bi pomogao u formiranju Urabenjosa.
Nakon što su kolumbijske vlasti uhapsile Don Maria 2009. godine, Otonijel i Đovani preuzeli su potpunu kontrolu nad Urabenjosima. Pod komandom braće, Urabenjos su se proširili širom zemlje koristeći mešavinu nasilja i sklapanja dogovora, što ih je dovelo do toga da na kraju postanu najmoćnija kriminalna grupa u Kolumbiji.
U januaru 2012. godine, snage bezbednosti su ubile Đovanija tokom proslave Nove godine, ostavljajući Otonijela kao ultimativnog vođu Urabenjosa. Od tada je bio na čelu male komandne grupe u kojoj su dominirali njegovi bivši drugovi iz prethodnih bandi. Pod Otonijelovim vođstvom, Urabenjosi su nastavili svoju ekspanziju, ili tako što su prisvajali svoje rivale ili ih potpuno uništavali, i ubrzo su postali jedina kolumbijska kriminalna organizacija koja je preostala sa istinski nacionalnim dometom.
Hvatanje Otonijela
2015. godine, bezbednosne snage su pokrenule operaciju Agamemnon, ofanzivu koja je poslala najviše zvaničnike za borbu protiv droge i više od 1.000 policijskih i vojnih zvaničnika u Urabu da ciljaju operacije Urabenjosa i Otonijela. Tokom 2018. godina, operacija je obnovljena kao Agamemnon 2, sa do 3.000 vojnika navodno posvećenih borbi protiv Urabenjosa. Ovaj kontinuirani pritisak je svakako oslabio Otonijela, koji je video kako su njegovi najbliži savetnici zarobljeni ili ubijeni, a njegov brat, sestra i rođak uhapšeni i izručeni Sjedinjenim Državama.
Poslednjih godina, smatra se da je Otonijel stalno gubio direktnu kontrolu nad operacijama Urabenjosa širom zemlje, a novi komandanti su preuzimali kontrolu nad ključnim regionima operacije. Nakon njegovog hapšenja, kolumbijski mediji su otkrili kako je proveo svoje poslednje mesece pokušavajući da ostane ispred bezbednosnih snaga u Paramilju, planinskom lancu sa brojnim vodenim putevima, u severnoj Kolumbiji, krećući se između kampova i seoskih imanja.
Nakon hapšenja, Otoniel se nekoliko puta pojavio ispred kolumbijske Specijalne jurisdikcije za mir kako bi svedočio o umešanosti svoje kriminalne grupe u organizovani kriminal, svojoj istoriji sa paravojnim grupama i njihovim vezama sa vlastima i javnim ličnostima. Njegovo izručenje Sjedinjenim Državama 4. maja postavlja značajno suđenje u kojem mogu biti otkrivena brojna otkrića o punom obimu njegovih kriminalnih aktivnosti.
Kriminalne aktivnosti
Otonijel je bio vođa jedne od najvećih kolumbijskih kriminalnih organizacija, koja kontroliše stratešku proizvodnju i trgovinu drogom i pruža usluge nezavisnim trgovcima drogom. Lokalne ćelije Urabenjosa su takođe uključene u širok spektar kriminalnih aktivnosti, uključujući iznudu, ilegalno rudarenje, mikrotrgovinu i krijumčarenje, a mnoge od njih su morale da plate procenat svog profita nacionalnom rukovodstvu na čelu sa Otonijelom.
Nakon njegovog hapšenja, kolumbijska vlada je objavila spisak njegovih navodnih zločina, optužujući ga za "teška ubistva, nezakonito vrbovanje, zaveru radi činjenja zločina, iznudu i otmicu, terorizam, ilegalno nošenje oružja, trgovinu drogom... prisilne nestanke i ilegalno vrbovanje maloletnika". Takođe je optužen i za seksualno zlostavljanje dece.
(Mondo/insightcrime.org)