Vojni stručnjaci smatraju da bi mreža tunela koju je izgradio Islamski pokret otpora (Hamas) u Pojasu Gaze mogla da predstavlja najozbiljniji izazov za izraelsku vojsku ako krene u kopneni napad na Pojas Gaze.Izrael je saopštio da su njegove snage navodno napale naoružane militante Hamasa unutar ove ogromne mreže tunela ispod Gaze, koji su ključna meta izraelske vojske dok proširuje kopnene operacije unutar Gaze.
Neke procene pokazuju da je Hamasova mreža tunela najveća na svetu nakon mreže podzemnih objekata koju je izgradila Severna Koreja. S tim u vezi, izraelski list Maariv objavio je izveštaj pod naslovom “Podzemni pakao: ogroman izazov za izraelsku vojsku. Ovo je broj tunela u Gazi”.
Džon Spenser, šef Odeljenja za studije o urbanom ratovanju na Institutu za moderni rat na američkoj Vojnoj akademiji West Point, kaže da su razmere “izazova s podzemnim tunelima u Gazi jedinstveni”.
Spenser, bivši oficir američke vojske, rekao je da velika i složena mreža tunela predstavlja problem koji je teško rešiv i opasnost koja vreba izraelske kopnene snage. Pojedine procjen govore da mreža tunela u Gazi obuhvata 1.300 tunela, čija je dužina oko 500 kilometara, s tim da su neki od njih na 70 metara dubine ispod površine zemlje.
Prema nekim izveštajima, većina ovih tunela visoka je samo dva metra, dok je njihova širina uglavnom dva metra.
Pojedini stručnjaci smatraju kako postoji mogućnost da se taoci koje je Hamas oteo u napadu protiv izraelske okupacije 7. oktobra nalaze upravo u tim tunelima, a verovatno služe i za skladištenje oružja, hrane, vode i goriva. Istraživači koji su ranije sprovodili istraživanja o Hamasovoj mreži tunela veruju da se neki od vođa pokreta skrivaju unutar tih tunela.
Kompleksnost i više frontova
Majk Martin, ratni stručnjak na King's koledžu u Londonu, kaže: “Ukratko, ovi tuneli stvaraju ravnotežu, jer neutraliziraju izraelsku prednost u oružju, taktici, tehnologiji i organizaciji, a neutralizuju i opasnost od nemogućnosti razlikovanja vojnih i civilnih ciljeva koji zahtevaju proveru u skladu s međunarodnim pravom”.
“Stoga se izraelska vojska suočava s problemima kada su u pitanju operacije unutar civilnih područja, što se može opisati kao trodimenzionalno ratovanje”, dodao je. Majk objašnjava šta misli pod “trodimenzionalnom borbom”, rekavši: “Biće strana koje će pucati sa vrhova stambenih solitera, a biće i onih koje će pucati iz podzemlja.”
Smatra da rušenje objekata nije rešenje, jer se srušeni objekti pretvaraju u barikade koje koriste borci otpora za napad na okupatorsku vojsku. Prema njegovim rečima, borbe u gradovima su jedan od najtežih oblika borbe s kojim se može suočiti svaka vojska.
Izveštaji pokazuju da su tuneli u Gazi u početku bili pripremljeni za krijumčarenje robe između Egipta i opkoljenog Pojasa. Međutim, kako je vreme prolazilo i zbog povećanja izraelskog vazdušnog nadzora uz upotrebu dronova i napredne opreme za elektronsko špijuniranje, Hamas je počeo da širi ovu mrežu tunela.
Izraelska vojska je otkrila opasnost i kompleksnost ovih tunela tek nakon vojne operacije koju je pokrenula u Gazi 2014. godine. Izrael je od tada počeo da gradi podzemne granične barijere duž granice s Pojasom Gaze kako bi sprečio infiltraciju kroz tunele u izraelske gradove i naselja.
Stručnjaci kažu da je tunele teško locirati jer mogu biti izgrađeni ispod različitih objekata, ali postoje različiti načini za njihovo otkrivanje, poput radara i drugih modernih tehnologija.
Metro Gaze
Bezbrojni tuneli ispod Gaze najviše se koriste za krijumčarenje robe iz Egipta i pokretanje napada na Izrael. Međutim, postoji i druga podzemna mreža koju Izraelske obrambene snage kolokvijalno nazivaju "metroom Gaze". To je veliki lavirint tunela, prema nekim navodima proteže se kilometrima pod zemljom, koji se koristi za prevoz ljudi i robe, za skladištenje raketa i municije, smeštaj Hamasovih zapovednih centara, sve daleko od znatiželjnih očiju izraelskih aviona i nadzornih dronova.
Bonus video:
(Mondo)