U Srbiji su u nekoliko gradova i opština registrovani komarci zaraženi virusom Zapadnog Nila, koji može da izazove i po život opasna stanja. Evo kako da prepoznate simptome infekcije na vreme.
Virus Zapadnog Nila izaziva groznicu Zapadnog Nila, sezonsko oboljenje koje se javlja u doba najveće aktivnosti komaraca, a ove godine zaraženi komarci prenosioci ovog virusa registrovani su u Beogradu i još nekoliko gradova i opština u Srbiji.
Evo šta treba da znate:
1. Šta je virus Zapadnog Nila / groznica Zapadnog Nila?
Groznica Zapadnog Nila je infektivno oboljenje iz grupe zoonoza, koje se na ljude i životinje prenosi ubodom zaraženog komarca.
Virus Zapadnog Nila može da inficira ljude, ptice, komarce, konje i još neke sisare. Vrlo retko, virus može da se prenese transfuzijom krvi, transplantacijom organa ili sa zaražene trudnice na fetus, preko posteljice.
Virus Zapadnog Nila pojavljuje se tokom leta, u vreme pojačane aktivnosti komaraca, a iskustva iz prethodnih godina pokazuju da se u Srbiji prvi slučajevi najčešće registruju u drugoj polovini jula, dok se najveći broj obolelih beleži tokom avgusta.
U navjećem broju slučajeva, virus Zapadnog Nila izaziva blage simptome nalik gripu, ali ponekad može da uzrokuje i po život opasne bolesti, kao što su:
Encefalitis (upala mozga)
Meningitis (upala moždanih omotača)
Meningoecnefalits (upala mozga i membrane koja ga okružuje)
2. Kako se prenosi virus Zapadnog Nila?
Virus Zapadnog Nila prenosi se ubodom zaraženog komarca, a komarci ga dobiju kad ubodu pticu koja je zaražena ovim virusom. Najčešće se sa ovim virusom povezuju vrane i plave šojke, ptice pevačice iz porodice vrana koje naseljavaju prostore Severne Amerike. Ali, dokazano je da još najmanje 110 vrsta ptica može da nosi ovaj virus.
Virus Zapadnog Nila ne prenosi se među ljudima. Ipak, u svetu je zabeleženo nekoliko slučajeva infekcije putem transplantacije organa, a daljom analizom utvrđeno je da su donori najverovatnije bili zaraženi putem transfuzije krvi, te se sada donirana krv testira i na prisustvo ovog virusa. Ipak, rizik od prenošenja virusa Zapadnog Nila putem transfuzije krvi je praktično zanemarljiv u odnosu na rizik koji vam sledi ukoliko u stanjima koja to zahtevaju ne primite transfuziju krvi.
3. Koji su simptomi?
Većina ljudi zaraženih virusom Zapadnog Nila imaće blage simptome nalik gripu, koji mogu potrajati nekoliko dana. Prvi simptomi najčešće se registruju između 3. i 14. dana od trenutka infekcije, koliko traje period inkubacije.
Oko 20 odsto ljudi koji budu zaraženi virusom Zapadnog Nila razviće groznicu Zapadnog Nila sa težom kliničkom slikom, čiji su najčešći simptomi:
Povišena temperatura
Glavobolja
Bolovi u telu
Osip kože trupa (na grudima, leđima, stomaku)
Otečene limfne žlezde
Najteža klinička slika javlja se uglavnom kod starijih bolesnika. Pojavljuje se kad virus pređe "barijeru" krv-mozak i manifestuje se pojavom sledećih simptoma:
Glavobolja
Jako visoka temperatura
Ukočenost vrata
Stupor (odsustvo svake voljne aktivnosti, ukočenost, letargija i značajno smanjeno reagovanje na uobičajene spolje stimuluse)
Dezorijentisanost
Koma
Tremor
Konvulzije (snažni, nevolji pokreti tela)
Mišićna slabost
Paraliza
Simptomi infekcije virusom Zapadnog Nila mogu da liče na simptome brojnih drugih bolesti ili stanja, i zato je važno da se uvek javite lekaru ukoliko osetite tegobe.
4. Faktori rizika
Većina ljudi koji se zaraze virusom Zapadnog Nila osete blaže prolazne tegobe i u potpunosti se oporave. Ali, stariji ljudi, kao i osobe sa oslabljenim imunim sistemom, pod povišenim su rizikom od razvoja groznice Zapadnog Nila.
5. Kako se postavlja dijagnoza?
Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike i nakon laboratorijskih analiza seruma ili cerebrospinalne tečnosti kojima se potvrđuje prisustvo IgM antitela na virus Zapadnog Nila.
6. Kako se leči?
Tretman se određuje na osnovu težine kliničke slike, u zavisnosti od starosti pacijenta, opšteg zdravstvenog stanja i medicinske istorije, kliničke slike osobe zaražene virusom Zapadnog Nila, kao i reakcije pacijenta na konkretne lekove, procedure ili terapije.
Važno je da znate da ne postoji specifičan protokol lečenja bolesti izazvane virusom Zapadnog Nila.
Ako se razvije teška klinička slika, encefalitis ili meningitis, u pojedinim slučajevima može biti neophodna intenzivna nega koja može uključivati i hospitalizaciju, intravenoznu nadoknadu tečnosti, asisteniciju pri disanju (priključivanje pacijenta na respirator), prevenciju drugih mogućih infekcija kakve su recimo upala pluća ili infekcije urinarnog trakta.
7. Prevencija
U ovom trenutku, ne postoji vakcina protiv virusa Zapadnog Nila, i najbolje što možete da uradite je da smanjite verovatnoću da vas ubode komarac na minimum, naročito ako živite na području na kojem je dokazano prisustvo zaraženih komaraca.
Izbegavajte boravak napolju u sumrak i rano ujutru, u vreme kad su komarci najaktivniji
Tokom boravka u prirodi, nanesite na izložene delove kože neko od sredstava za odbijanje komaraca (repelente)
Kada je moguće, noste odeću koja pokriva ruke i noge
U zatvorenom prostoru, koristite hemijske repelente (aparate sa tabletama ili tečnošću koja odbija komarce), kao i zaštitne mreže na prozorima i vratima terasa
Vodite računa da na terasi ili u dvorištu nema stajaće vode u kojoj se razvijaju larve komaraca
Redovno praznite tanjiriće saksija sa cvećem, i druga mesta na kojima se može zadržavati voda
Budite bolje informisani od drugih, PREUZMITE MONDO MOBILNU APLIKACIJU.