ilustracija
MONDO/Stefan Stojanović ilustracija

 Mit o neoborivom američkom "nevidljivom" lovcu bombarderu F-117A srušen je u sremskom selu Buđanovci na današnji dan pre 20 godina. Oborila ga je spregnuta vatra PVO jedinice jugoslovenske vojske.

Drugi "mit", da se silnom okupatoru, pa bio snažan i surov kao Adolf Hitler, ne može reći "ne", priča kojom su se pravdali Čehoslovaci, Poljaci, Belgijanci, svi Skandinavci... uz čuveno britansko mahanje papirima "mirotvornog" Minhenskog sporazuma, oboren je na ulicama Beograda, 58 godina pre obaranja "stelta".

PENTAGON U ČUDU

Prvo u noviju istoriju. Avion F-117A "noćni soko", koji je posle brojnih akcija u Libanu, Panami, Iraku… stekao oreol "nevidljivog", oboren je 27. marta u vojvođanskoj ravnici, u sremskom selu Buđanovci, tri dana posle početka NATO bombardovanja Srbije 1999. godine.

undefined nevidljivi

Tu letilicu oborio je 3. divizion 250. brigade Protivvazdušne odbrane, koji su u 20.42 sata, zahvaljujući sposobnosti jedinice, ispravnoj tehnici i "maloj tehničkoj inovaciji” uspeli da ga pogode sa zemlje.

Dan kada su Srbi udarili šamar NATO-u

Avion je pao u atar sela Buđanovci, pošto je prethodno gađan sa dve rakete tipa "neva", a jedinicom koja ga je oborila komandovao je pukovnik Zoltan Dani.

F-117A - "noćni soko" reputaciju je stekao borbenim letovima nad Irakom u Zalivskom ratu 1991. godine kada je, prema objavljenim podacima, 1.270 puta preleteo neprimećen iračko nebo u 39 borbenih misija.

Taj avion od 45 miliona dolara po komadu, predstavljao je simbol moći zbog savremene tehnologije kojom je opremljen, što mu je omogućavalo da bude "nevidljiv" za sve radarske sisteme.

Konstruisan je u obliku brušenog dijamanta, što je neuobičajno za letilice te namene, a u američkoj vojnoj terminologiji dobio je naziv "stelt", što na engleskom jeziku znači "u potaji", ili "nevidljivi avion."

O tome kako su Srbi uspeli da nadmudre "Elviru", njujorški list "Njuzvik" je u julu 1999. godine napisao da su "Srbi svaki dan pomerali radare, a uključivali ih samo nakratko, tek koliko je potrebno da se snime maršrute aviona koji dolaze, ali ne dovoljno da bi ih otkrio avion NATO za detektovanje".

Četvrte noći, kako navodi list, dok je F-117A bacao bombe na cilj nedaleko od Beograda, otvor za izbacivanje projektila na avionu na srpskim radarima počeo je da svetli, tako da su Srbi brzo ispalili rakete i pogodili cilj.

Ostalo je istorija.

KADA NAROD KAŽE "NE" FAŠIZMU

A gruvalo je u Srbiji na današnji dan i pre 78 godina. Pučem, koji je izvršen u jedan čas posle ponoći 27. marta 1941. godine, poništen je protokol o pristupanju Jugoslavije Trojnom paktu (nacistička Nemačka, fašistička Italija i militaristički Japan) koji su u ime jugoslovenske Vlade potpisali predsednik Dragiša Cvetković i ministar spoljnih poslova Aleksandar Cincar Marković.

27. mart 1941 - Jadni Srbi, šta će biti s njima

Protokol, koji je isprovocirao puč, a potom i masovne demonstracije potpisan je posle ocene da je Jugoslavija strategijski u bezizlaznom položaju i da se nikakva pomoć od saveznika ne može dobiti.

Uklonjeno je Namesništvo, čija je prva ličnost bio knez Pavle Karađorđević, a maloletni kralj Petar Drugi proglašen je punoletnim i punomoćnim vladarem.

Čim je informacija o puču, čija je centralna figura bio general Dušan Simović, dospela u narod izbile su masovne ulične demonstracije kao znak podrške građana puču.

Bile su popraćene parolama koje su ostale upamćene u istoriji "Bolje rat nego pakt" i "Bolje grob nego rob".

Ovako su padale bombe na Beograd 1999. (FOTO)

Nije potpuno rasvetljeno, ali je među stručnjacima opšte prihvaćeno uverenje da je presudan podsticaj državnom udaru u tako prelomnom trenutku imao uticaj inostranstva, pre svega Londona, ali i Moskve.

Ubrzo je usledila odmazda - 6. aprila brutalno bombardovanje Beograda, samo jedno u nizu sve do kraja XX veka, i masovni napad Nemačke, Italije, Bugarske i Mađarske na Jugoslaviju.