Na današnji dan 1844. godine rođen je Petar I Karađorđević, kao peto dete kneza Aleksandra i kneginje Perside.
Rođen je u Beogradu gde je završio osnovnu školu i gimnaziju. Po završenom obrazovanju u zemlji, knežević Petar upisao je pariski koledž Sen Barb, a 1862. i čuvenu vojnu akademiju u Sen Siru koju završava dve godine kasnije. Tamo je Petar usavršio svoje vojno i političko znanje.
Tokom svog obrazovanja Petar se zainteresovao za ideje liberalizma, paralamentarizma, demokratije i njenih institucija. Pod uticajem tih progresivnih ideja 1868. štampao je svoj prevod knjige filozofa Džona Stjuarta Mila, "O slobodi", koja će kasnije postati Petrov politički program.
Zbog sukoba sa dinastijom Obrenović, Karađorđevićima je ustavnom odredbom iz 1868. godine bio zabranjen povratak u zemlju, pa je Petar bio primoran na život u inostranstvu. U leto 1883. Petar se na Cetinju oženio kneginjom Zorkom, najstarijom ćerkom crnogorskog knjaza Nikole sa kojom je dobio petoro dece, neko vreme su i živeli u prestonici Crne Gore.
Povratak u Srbiju usledio je nakon majskog prevrata 1903. godine kada su zaverenici u Beogradu ubili kralja Aleksandra Obrenovića i kraljicu Dragu i na svoju ruku proglasili Petra za novog kralja Srbije.
Period od 1903. do 1914. bio je vrlo težak za Srbiju, jer je zbog ubistva monarha zemlja imala loš imidž u evropskoj javnosti, a vođena su i dva rata, Prvi i Drugi balkanski, 1912. i 1913. godine. Ipak, Petar je uspeo zajedno sa svojom vojskom da izađe kao pobednik iz dva rata i da značajno poboljša sliku zemlje na spoljnom planu u tom desetogodišnjem intervalu.
"Petar je jedan od najznačajnih vladara u novijoj srpskoj istoriji. U vreme njegove vladavine Srbija je ostvarila značajan politički ali i privredni napredak. U srbiji je tada po prvi put u istoriji postojao istinski parlamentarizam", kaže istoričar Čedomir Antić.
Na unutrašnjem planu, Petar je ostao upamćen kao redak vladar u srpskoj istoriji koji je vodio računa o zakonima i koji se držao svog obećanja datog na početku vladavine da će zemlju voditi kao ustavni monarh i da će ceniti mišljenja vlade i parlamenta.
Od 1914. godine, faktičko upravljanje zemljom bilo je povereno Petrovom sinu, regentu Aleksandru I, a ionako loše zdravlje ostarelog kralja Petra još više je bilo narušeno nakon povlačenja vojske i naroda preko Albanije u Prvom svetskom ratu.
Umro je 16. Avgusta 1921. u Beogradu i sahranjen je u svojoj zadužbini na Oplencu. Zbog svoje skromnosti u narodu je ostao upamćen kao "čika Pera".
Za više Mondo TV video priloga posetite našu rubirku MondoTV, a ukoliko imate zanimljivu priču pošaljite nam mail na [email protected], ili nam šaljite linkove ili poruke na Twitteru s hashatagom #MondoTV.
(MONDO/Dušan Hadži Nikolić)
Tokom svog obrazovanja Petar se zainteresovao za ideje liberalizma, paralamentarizma, demokratije i njenih institucija. Pod uticajem tih progresivnih ideja 1868. štampao je svoj prevod knjige filozofa Džona Stjuarta Mila, "O slobodi", koja će kasnije postati Petrov politički program.
Zbog sukoba sa dinastijom Obrenović, Karađorđevićima je ustavnom odredbom iz 1868. godine bio zabranjen povratak u zemlju, pa je Petar bio primoran na život u inostranstvu. U leto 1883. Petar se na Cetinju oženio kneginjom Zorkom, najstarijom ćerkom crnogorskog knjaza Nikole sa kojom je dobio petoro dece, neko vreme su i živeli u prestonici Crne Gore.
Povratak u Srbiju usledio je nakon majskog prevrata 1903. godine kada su zaverenici u Beogradu ubili kralja Aleksandra Obrenovića i kraljicu Dragu i na svoju ruku proglasili Petra za novog kralja Srbije.
Period od 1903. do 1914. bio je vrlo težak za Srbiju, jer je zbog ubistva monarha zemlja imala loš imidž u evropskoj javnosti, a vođena su i dva rata, Prvi i Drugi balkanski, 1912. i 1913. godine. Ipak, Petar je uspeo zajedno sa svojom vojskom da izađe kao pobednik iz dva rata i da značajno poboljša sliku zemlje na spoljnom planu u tom desetogodišnjem intervalu.
"Petar je jedan od najznačajnih vladara u novijoj srpskoj istoriji. U vreme njegove vladavine Srbija je ostvarila značajan politički ali i privredni napredak. U srbiji je tada po prvi put u istoriji postojao istinski parlamentarizam", kaže istoričar Čedomir Antić.
Na unutrašnjem planu, Petar je ostao upamćen kao redak vladar u srpskoj istoriji koji je vodio računa o zakonima i koji se držao svog obećanja datog na početku vladavine da će zemlju voditi kao ustavni monarh i da će ceniti mišljenja vlade i parlamenta.
Od 1914. godine, faktičko upravljanje zemljom bilo je povereno Petrovom sinu, regentu Aleksandru I, a ionako loše zdravlje ostarelog kralja Petra još više je bilo narušeno nakon povlačenja vojske i naroda preko Albanije u Prvom svetskom ratu.
Umro je 16. Avgusta 1921. u Beogradu i sahranjen je u svojoj zadužbini na Oplencu. Zbog svoje skromnosti u narodu je ostao upamćen kao "čika Pera".
Za više Mondo TV video priloga posetite našu rubirku MondoTV, a ukoliko imate zanimljivu priču pošaljite nam mail na [email protected], ili nam šaljite linkove ili poruke na Twitteru s hashatagom #MondoTV.
(MONDO/Dušan Hadži Nikolić)
