Repušnica, selo na padinama Stare Planine u istočnoj Srbiji, u žiži je svetske javnosti. Evo zašto.
U reportaži koju je objavila engleska novinska agencija kaže se da je ovo selo nekada vrvelo od života, a da je danas u njemu tužna slika - kafane su prazne, kuće zabravljene, a na ulicama nema ni žive duše.
Srpske vlasti su, kako je navedeno, zvanično proglasile selo potpuno napuštenim 1998. godine.
Egzodus je, kako je objašnjeno, nastao iz više razloga - sve je počelo upotrebom mehanizacije u privredi, pa zatvaranjem fabrika u državnom vlasništvu i iseljavanjem iz Srbije usled ratova tokom 1990-ih.
Osim u ovom selu, koje se nalazi blizu granice sa Bugarskom, broj stanovnika značajno se smanjio i u ostalim selima u toj oblasti, a ponekad u njima ostane samo po jedan stariji bračni par ili čak jedan starac ili starica.
I Mondo je pisao o situaciji u srpskim selima, podsetite se:
Jedna škola, jedan đak (FOTO)
Čudo prirode ili Svetog Save: Selo od dragulja
Ram, zaboravljeni dragulj Dunava (FOTO, VIDEO)
Kupite kuću za 2.000 evra i evo šta vas čeka
Rojters u priči o Repušnici navodi da su škole, ambulante, veterinarske stanice i prodavnice zatvorene.
Posetioci su retki, a putevi su prepuni rupa, navodi Rojters.
„Neki ljudi su otišli, odselili se, u potrazi za boljim životnim standardom. Selo je bilo zanemareno i ignorisano, naročito kada je reč o infrastrukturi“, kaže Rade Bogdanović, penzionisani veterinar iz Kalne, sela u opštini Knjaževac, čiji deo takođe čini Repušnica.
„Ostali su samo stariji, roditelji onih koji su otišli, a vremenom su i oni ostarili i umrli“, kaže Bogdanović, ističući da je broj stanovnika u Kalni sa 4.000 pao na samo 1.000.
Između 2002. i 2011. godine, Srbija je izgubila više od 377.000 — ili pet odsto od ukupno blizu sedam miliona stanovnika, navodi agencija, pozivajući se na podatke sa popisa.
Prema podacima Srpske akademije nauka i umetnosti, broj stanovnika opao je u 86 odsto od ukupno 4.600 sela u Srbiji, navodi Rojters, ističući da je situacija u nekim drugim zemljama Balkana i jugoistočne Evrope slična.
Za proteklih 50 godina, broj stanovnika Knjaževca prepolovio se i sada iznosi 30.000.
„Sada imamo broj stanovnika koji je na nivou onoga što smo imali posle Prvog svetskog rata“, ističe Marija Jelenković, jedna od opštinskih zvaničnica.
Tokom šezdesetih, sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka, oko milion ljudi krenulo je u potragu za zaposlenjem na Zapadu, dok se broj stanovnika koji su Srbiju napustili tokom ratova u devedesetim procenjuje na 700.000, navodi agencija.
Odliv stanovništva nastavio se posle pada Slobodana Miloševića, a sa prelaskom na tržišnu ekonomiju, mnoge državne fabrike su zatvorene.
Trend zasnivanja porodica sa manjim brojem članova je, prema popisu iz 2011. godine, doveo do porasta prosečne starosti stanovništva na 42 godine, dok je 2000. godine taj prosek iznosio 40 godina.
Srpska vlada je pokušala da reši ovaj problem poboljšavajući infrastrukturu i nudeći podsticaje mladima koji su voljni da ostanu na selu, ali ti napori tek treba da daju rezultate, navodi Rojters, dodajući da je ideja o naseljavanju migranata sa Bliskog istoka u praznim selima napuštena.
