SRBI OVDE ŽIVE VEĆ HILJADU GODINA! Kolevka evropske civilizacije nastala pod Treskovcem, imali su i astronomski FENOMEN!

Banatska klisura je oblast u jugozapadnoj Rumuniji koja obuhvata južno podnožje planine Lokva, Krak Almaša i Sretinje prema reci Dunav. Kod srpskog stanovništva ovaj naziv proširio se na ceo prostor između reka Nere i Dunava sve do Đerdapa.Reka Dunav je isklesala najveću i najmoćniju klisuru u Evropi. Tu se kriju tragovi civilizacije koja je imala razvijenu kulturu i arhitekturu još pre osam hiljada godina. Ta civilizacija je imala prvi solarni kalendar na svetu.

Na dan letnje ravnodnevnice 21. juna, na Treskovcu se sunce "rađa" dva puta i to predstavlja jedinstven astronomski fenomen u celom svetu. Prvim stanovnicima Lepenskog vira bio je putokaz dvostruki izlazak sunca koje se kretalo ka istočnom horizontu i tako su oni povezali smenu godišnjeg doba da bi znali kada mogu da seju i žanju.

Taj trenutak je prelomio kako bi mogli da donesu važnu odluku - formiranje naselja na ovim prostorima. Tako su započeli novi način života - sedelački. Treskovac su doživljavali kao neku vrstu božanstva gde su gradili svoja prva svetilišta. Ispod Treskovca se nalazi najstarije srpsko naselje - selo Svinica. Tu Srbi žive još od 1020. godine. Oni su se tu naselili iz južne i Stare Srbije i do danas su uspeli da sačuvaju svoj arhaičan govor.

Najveći broj Srba pristigao je u Banatsku klisuru pod seobom Arsenija Čarnojevića u 15. i 17. veku. Ugarski kralj Matija Kovran je napisao i poslao pismo papi 1483. godine i saopštio mu je da se u njegovo kraljevstvo u poslednje četiri godine (1479-1483) doselilo oko 200.000 Rascijana. Rascijani je bio naziv sa Srbe od strane Ugara. Banat su Ugri nazivali Raškom.

Ratovi, progoni, seobe i deobe su vekovima pratili Srbe u ovom području. Srba (oko 850 do 900) danas ima u opštinama Sokolovac, Belobreška, Svinica, Stara Moldava, Srpska Požežena, Ljupkova, Radimna, Prnjavor i Mačević. Od svih Srba koji danas žive u Rumuniji, čak četvrtina njih živi u Banatskoj klisuri. Najviše Srba ima u selu Svinica.

U ovoj regiji rođeni su i neki od najuglednijih Srba koji su ostaviili veliki trag u istoriji. Jedan od njih je Emilijan Josimović koji je bio prvi profesor arhitekture u Srbiji i prvi srpski urbanista koji je još daleke 1867. godine uradio prvi urbanistički plan starog jezgra Beograda od Kalemegdana do Slavije.

(MONDO/RTS)