Planina Radan, poznata je po neobičnom fenomenu "uzbrdna nizbrdica“, zbog čega privlači veliki broj turista.
Na planini Radan u selu Ivanje odavno je uočen prirodni fenomen, voda teče od podnožja ka vrhu, dok automobili koji isključe svoje motore takođe počinju da se klizaju uzbrdo. U pitanju je "uzbrdna nizbrdica“, koja se nalazi na jednoj deonici puta na kojoj se otkočeni ili ugašeni automobili kreću uzbrdo. Ovom uverenju doprinosi i priča o tome da su se tokom Drugog svetskog rata nemački avioni bez ikakvog razloga obrušavali baš na ovom mestu. Međutim, to je samo privid. Fizičari su, međutim, sagledali ovu pojavu iz drugačije perspektive i otkrili da je čuvena gravitaciona abnormalnost samo optička varka. Branislav Aleksić, istaživač-saradnik Instituta za fiziku u Beogradu ranije je objasnio da na Radanu ne postoji drugačija gravitacija jer do sada nije otkriveno ništa što bi omelo gravitaciju.
Urađeno je nekoliko eksperimenata i svaki od njih je pokazao da je sve u redu s gravitacijom, kao i da nije reč o "magnetskom brdu".
Slične iluzije su zabeležene na nekoliko mesta u našoj zemlji. Iako je dokazano da je to samo optička iluzija, oni koji su iskusili "čudo Radan planine" kažu da je reč o uzbudljivom iskustvu, pa je ova planina postala prava turistička atrakcija. Ipak, postoje i oni koji veruju u to da đavoli iz obližnje Đavolje varoši iskušavaju posetioce Radan planine.
Šta treba posetiti na Radan planini
Đavolja varoš – Skup zemljanih glavutaka ili kula na čijim vrhovima se nalaze kamene kape. Ima ih više od dve stotine.
Crkva Svetog Petra – Nalazi se na nadmorskoj visini od 1150 metara, na Petrovom vrhu. Nalazi se jugozapadno od Prokuplja i zapadno od Lebana i Medveđe.
Caričin grad – Arheološki lokalitet iz VI veka. Ovo je jedan od najvećih i najznačajnijih vizantijskih gradova na Balkanu.
Prolom Banja – Banja koja je poznata ne samo kao lečilište, već i kao mesto za rehabilitaciju, rekreaciju, odmor i kongresni turizam.
Vodopad Soko – Udaljen je svega par kilometara od Prolom banje i nalazi se na nadmorskoj visini od oko 600 metara.
Drvena crkva Lazarica – Posvećena je caru Lazaru. Sagrađena je krajem devetnaestog veka i smeštena je u ataru sela Prolom, na oko 2,5 kilometara od centra Prolom banje.
Veliki broj vidikovaca, koji omogućavaju prelep pogled. Jedan od onih koji posebno privlače pažnju, zbog imena, je vidikovac Vampir voda, ispod kojeg teče Prolomska reka.
Most tajnih želja – Nekada se zvao most ljubavi, a do njega se dolazi kada krenete ka vodopadu Soko. Veruje se da je ovo mesto na kojem počinju lepe stvari.
Vodopad Ripivoda – Nalazi se na istočnoj padini Radan planine, u selu Dobra Voda, na nadmorskoj visini od 935 metara. Vodopad je visok čak 40 metara.
Brestovačko jezero – Nalazi se u podnožju Radan planine, na nadmorskoj visini od oko 400 metara. Predstavlja veštačku akumulaciju na Pustoj reci i idealno mesto za odmor.
Ivanova kula – Grad Ivana Kosančića – Mala srednjovekovna tvrđava koja se nalazi na 1076 metara nadmorske visine. Prvi put se spominje u istorijskim izvorima 1412. godine.
Kameni zid – Ovaj zid je prirodni fenomen. Smatra se ostatkom Brankove kule, tj. Kule Branka Mladenovića. Dužina zida je 100 metara, a visina 10 metara. Smatra se da je starost ovog zida oko 65 miliona godina.
Begovića grob – Grobnica poručniku Dimitriju Begoviću. Nalazište Begovića groba je na nadmorskoj visini od 1122 metara, ispod visa Sokolovac.
Sijarinska banja – Nalazi se sa južne strane Radana u opštini Medveđa, uvučena u klisuru. Nalazi se na nadmorskoj visini od 440 metara. Tamo se nalazi bolnica "Gejzer“ za rehabilitaciju.
Planinarski dom – Nalazi se nedaleko od Bojnika.
Bogojevačka česma
Gajtanska vrata – Izvor u zoni korenovog sistema bukve. Nalazi se na 1182 metara nadmorske visine
Od zaštićenih divljih vrsta ovde se nalazi oko 80 vrsta biljaka (uključujući gljive, lišajeve i mahovinu) i preko 100 vrsta životinja. Najviše ptica, sisara (uključujući slepe miševe), riba, gmizavaca i vodozemaca i insekata. Na Pustoj reci je izgrađena brana, koja je formirala Brestovačko jezero. To se desilo krajem sedamdesetih godina XX veka.
Radan planinu su zvali prva srpska Sveta gora zbog više od 300 crkava na samoj planini i oko nje.
(Mondo)
