Ispod Beograda se nalazi čitav podzemni svet, desetine kilometara laguma, hodnika i pećina. Jedno od najzanimljivijih mesta je upravo ispod Tašmajdanskog parka, u samom srcu grada, gde se krije višeslojna istorija duga milionima godina.
Pećina stara 13 miliona godina
Na mestu današnjeg Tašmajdanskog parka nalazi se pećina stara čak 13 miliona godina. U doba Rimljana ovde se vadio kamen koji se koristio za gradnju kuća, hramova, palata, vodovoda, pa čak i sarkofaga i grobnica.
Šalitrena pećina i vreme Turaka
Tokom otomanske vlasti, pećina je bila poznata kao "šalitrena pećina" zbog vađenja šalitre, ključnog sastojka za proizvodnju baruta. Tašmajdanska šalitra bila je jedna od najkvalitetnijih u Evropi.
Karađorđe i Prvi srpski ustanak
U 19. veku, pećina je služila kao sklonište od austrougarskih i turskih topova. Tokom opsade Beograda 1806. godine, ovde je logorovao Karađorđe. Upravo iz ovog mesta je sa svojim konjanicima krenuo u napad na Turke.
Nacistički štab ispod Beograda
Tokom nemačke okupacije 1941. godine, pećina dobija novu, vojnu ulogu. Nacisti su ovde izgradili rezervni komandni centar, poznat kao "Lerova pećina", po generalu Vermahta Aleksandru fon Leru, inicijatoru šestoaprilskog bombardovanja Jugoslavije.
Celokupan kompleks projektovao je češki arhitekta i ratni zarobljenik Jakov Bezlaj, a prostor je obuhvatao oko 1.000 kvadratnih metara. U njemu su se nalazile kompletno opremljene prostorije za oficirski kadar, agregat, telefonske linije, grejanje, kao i zalihe hrane i vode za šest meseci, kapacitetom dovoljne za boravak oko hiljadu ljudi.
Posleratna upotreba: Fabrika leda
Nakon oslobođenja u Drugom svetskom ratu, prostor je preuređen i korišćen kao fabrika leda. Deo pećine, poznat kao prirodni i neuređeni segment, prostire se ispod restorana "Poslednja šansa“" Ovaj deo je u 19. veku zabeležio i poznati putopisac Feliks Kanic tokom boravka u Srbiji.
Zabranjeni hodnici i zapečaćene tajne
Hodnici ispod parka i bazena raspoređeni su nasumično i danas su uglavnom zatvoreni za javnost. Neki od prolaza su zazidani nakon Drugog svetskog rata zbog sumnje da su minirani.
Od maja 2016. godine, brigu o ovom kompleksu preuzela je Beogradska tvrđava.
Ogroman turistički potencijal
Smatra se da ovaj prostor ima veliki turistički potencijal, ali i da zahteva značajna ulaganja u osvetljenje, ventilaciju i bezbednosne instalacije kako bi bio adekvatno pripremljen za posetioce.
Kako posetiti pećine?
Pećinski kompleks nije otvoren tokom cele godine. Javnosti je dostupan samo u okviru manifestacije Dani evropske baštine i Dana Beograda, najčešće u proleće.
BONUS VIDEO:
