Američki obaveštajci su detaljno analizirali moguća dešavanja u Jugoslaviji nakon Titove smrti.
Američka obaveštajna agencija CIA pre nekoliko godina objavila mape Jugoslavije koje su mnoge iznenadile. Jedna je iz 1981. godine, a druga, ona iz 1998. godine, je vojno-geografska. Postoji i mapa centralnog Balkana iz 2000. godine. Sjedinjene Države su bile prilično zainteresovane za Jugoslaviju, koja je bila važna država tokom Hladnog rata.
Tako je 2007. godine objavljen dokument od 20. novembra 1970. koji govori o “snagama koje su decentralizovale političku moć i kontrolu unutar Jugoslavije više nego u bilo kom drugom komunističkom društvu“.
“Pitanje je da li će ove snage potkopati centralizam u Jugoslaviji, a izgledi posttitovske stabilnosti neće postati jasni još neko vreme. U svakom slučaju karakter Jugoslavije se menja, a posledice eventualnog rezultata sve su važnije za Jugoslovene, Ruse i Zapad”, piše u uvodu dokumenta u kojem se takođe navodi izjava disidenta Milovana Đilasa o mogućnosti sovjetske intervencija u Jugoslaviji.
Ovaj dokument već govori o posttitovskoj Jugoslaviji, što i ne čudi jer je Tito već bio u poodmaklim godinama, ali je umro tek 10 godina kasnije. CIA je već osetila krvavi raspad Jugoslavije.
"Potencijal za katastrofu je realan", navodi se u dokumentu koji upozorava da bi, ukoliko Edvard Kardelj ili Kosta Crvenkovski zatraže ostavke nakon Titove smrti, Hrvati mogli da krenu ka secesiji, koju bi jedino mogla sprečiti vojna akcija pod vođstvom srpskih i crnogorskih generala.
“Dovede li se ovo do ekstremnog zaključka, to bi moglo da znači građanski rat“, navodi se u dokumentu.
Pominje i da Kardelj, u borbi protiv republičkih lidera, ima samo Titov lični autoritet i vojsku.
“Posle Titove smrti ostaće samo vojska“, navodi se u dokumentu.
U dokumentu se takođe ističe da su Slovenija i Hrvatska mnogo bogatije od drugih delova Jugoslavije i naglašava se težnje Hrvatske za nezavisnošću.
Podsećanja radi, 4. maja 1980. godine, u Ljubljani, umro je Josip Broz Tito, doživotni predsednik SFRJ.
(MONDO)