Kralj Jugoslavije Aleksandar Karađorđević ubijen je, zajedno sa francuskim ministrom spoljnih poslova Lujom Bartuom, 9. oktobra 1934. oko 16 časova i 10 minuta po lokalnom vremenu u Marseju u Francuskoj, kada je bio u državnoj poseti kao bi učvrstio savez protiv nacističke Nemačke. Lekari su konstatovali smrt u 16:45, tačno pola sata nakon atentata. Kovčeg sa telom transportovan je iz Francuske do Hrvatske, od Splita preko Zagreba do Beograda i na kraju Oplenca, a na sahrani se u kraljevu čast svirala himna Hrvatske "Lijepa naša".
Poslednje reči upućene narodu Aleksandra Karađorđevića pred smrt navodno su bile "Čuvajte mi Jugoslaviju". Ministar spoljnih poslova Bogoljub Jevtić i maršal Dvora general Aleksandar Dimitrijević obavestili su kneza Pavla o ubistvu kralja kralja Aleksandra. Knez Pavle je u Dvor odmah pozvao predsednika Vlade Nikolu Uzunovića i sve članove Vlade.
Objavljen je manifest u crnom okviru, u kojem je navedena istina o smrti Kralja i njegov akt o imenovanju kraljevskih namesnika. Otvorena su vrata Novog Dvora i u Maršalatu izneta je Dvorska knjiga. U nju je mogao da se upiše svaki poštovalac ubijenog kralja.
Istim brodom kojim je otišao u Marsej, vraćeno je telo Aleksandra Karađorđevića, u kovčegu. Prvo je brod stigao u luku u Splitu gde je kovčeg prebačen u voz. Kroz mesta kuda je voz prolazio, narod je odavao poštu kralju, a u Zagrebu je oko 200.000 ljudi dočekalo telo ubijenog kralja Ujedinitelja.
Novine su tada pisale da je "Zagreb plakao" i da je "Zagreb jedno sa Oplencem". Nakon Zagreba, kovčeg je ukrcan u voz za Beograd. Avioni sa crnim zastavama pratili su voz od Zagreba do Beograda.
Na železničkoj stanici u Beogradu, voz sa kovčegom ubijenog kralja sačekao je ceo generalitet na čelu sa vojvodom Bojovićem, komandantom Beograda generalom Vojislavom Tomićem, komandantom Glavnog generalštaba generalom Milanom Nedićem i komandantom Kraljeve garde generalom Petrom Živkovićem, namesnici, kraljevska Vlada, diplomatski kor i mnogi drugi zvaničnici. Beogradske ulice bile su prepune, novine su imale dirljive opise dočeka kovčega. Na samom stanici intonirana je trodelna jugoslovenska himna (Bože Pravde - Lijepa naša - Naprej zastave slave) kada je voz stigao.
"U 11 časova i 10 minuta ulazi u stanicu izvidnički voz. Pet minuta docnije, tiho, bez šuma, pojavljuju se dva velika fenjera koji ledenom svetlošću probijaju mrak koloseka. Čelična lokomotiva sa velikim državnim grbom i natpisom: 'Čuvajte Jugoslaviju!' ulazi u stanicu nečujno kao avet na krilima mraka. Vagon sa mrtvim telom Kraljevim staje ispred Dvorske čekaonice. Kroz otvorena vrata vagona u crnim draperijama, cveću i lovoru, vidi se kovčeg. Na njemu Kraljeva generalska šapka i sablja"; "Plače čelični komandant Beograda, neustrašivi ratnik i vojskovođa, armijski general Voja Tomić, plače komandant Glavnog generalštaba armijski đeneral Nedić, plače komandant Kraljeve garde Petar Živković, plaču svi oficiri, do poslednjeg vojnika".
Avioni nadletali grad, topovi pucali bez prestanka
Kralj je sahranjen u četvrtak 18. oktobra. Nešto više od pola miliona ljudi pratilo je kovčeg kroz ulice Beograda na večni put u hram na Oplencu. Avioni su kružili nad gradom, topovi su gruvali bez prestanka, zvona su zvonila, a narod i dalje nije mogao da prihvati tragičnu istinu.
Na sahrani je bilo više od 30 stranih delegacija. Bili su predstavnici kruna i vojnih delegacija iz Albanije, Austrije, Argentine, Belgije, Bugarske, Grčke, Danske, Egipta, Engleske, Mađarske, Letonije, Italije, Japana, Nemačke, Perua, Poljske, Portugala, Rumunije, Rusije, Sjedinjenih Američkih Država, Turske, Francuske, Holandije, Čilea, Čehoslovačke, Švajcarske, i Švedske. Najbrojnija je bila francuska delegacija na čelu sa predsednikom Francuske Republike Alberom Lebrenom, englesku delegaciju predvodio je vojvoda od Kenta, a nemačku Herman Gering.
Pogledajte snimak sa sahrane Aleksandra Karađorđevića
Zabranjeno preuzimanje dela ili čitavog teksta i/ili foto/videa, bez navođenja i linkovanja izvora i autora, a u skladu sa odredbama WMG uslova korišćenja i propisima Zakona o javnom informisanju i medijima.
BONUS VIDEO:
(MONDO)