U PENZIJU SA 50 GODINA! Više od 100.000 ljudi u Srbiji može da prestane da radi ranije nego svi ostali, evo i kako

Da li ste znali da je u Srbiji moguće otići u penziju i sa 50 godina, odnosno sa 14 godina radnog staža manje nego što je inače potrebno, i da vam pritom penzija bude i do 20 odsto veća?! Iako zvuči i više nego dobro i ne radi se o prevremenom odlasku u penziju, ova vrsta benefita ipak postoji. Na nju imaju pravo desetine hiljada radnika u Srbiji iz oko 40 industrija i institucija. Jedna godina provedena na takvom radnom mestu se računa kao 14 meseci ili čak 15, 16 ili godinu i po dana.

Pravo na beneficirani staž imaju zaposleni u MUP, BIA, VBA, VOA, Ministarstvu spoljnih poslova, Upravi za izvršenje krivičnih sankcija, Poreskoj policiji, Vojsci Srbije, a od decembra 2019. godine i sudije, tužioci i zamenici tužioca. Pravila za njih su sledeća:

MUP, MSP, BIA, VBA, VOA, Uprava za izvršenje krivičnih sankcija, Poreska policija, Vojska Srbije: sa navršenjem 55 godina života i 24 godine staža osiguranja od čega 14 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se staža osiguranja računa sa uvećanim trajanjem
- Podoficir i oficir u Vojsci Srbije: 53 godine života i 40 godina penzijskog staža
- Pukovnik u Vojsci Srbije: 54 godine života i 40 godina penzijskog staža
- Pripadnici specijalnih jedinica BIA, VBA i VOA: 53 godine života i 20 godina efektivno provedenih na određenim specifičnim poslovima u specijalnoj jedinici
- Ostali policijski službenici: 60 godina života i 25 godina rada od čega 15 godina efektivno preovedenih na radnim mestima na kojima se staža osiguranja računa sa uvećanim trajanjem.

Sa druge strane, pravo na beneficirani radni staž imaju i zanimanja definisana u Pravilniku o radnim mestima, odnosno poslovima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem. Na tom spisku se nalazi 37 različitih industrija, tj. sektora:

Rudnici
Geološka i rudarska istraživanja
Crna metalurgija-železare
Obojena metalurgija
Livnice
Kovačnice
Proizvodnja vatrostalnog materijala
Vatrostalno zidanje
Proizvodnja i prerada nafte i proizvodnja tečnog naftnog gasa
Šumarstvo i drvna industrija
Hemijska industrija
Namenska proizvodnja eksploziva i eksplozivnih materija
Rečna brodogradnja i brodoremont
Proizvodnja stakla
Saobraćaj
Izgradnja i održavanje dalekovoda i nadzemnih vodova
Graševinarstvo
Grafička industrija
Kožarsko-prerađivačka industrija
Tekstilna industrija
Gumarska industrija
Farmaceutska industrija
Proizvodnja električne energije (termoelektrane i toplane)
Proizvodnja akumulatora
Industrija mesa
Industrija kablova
Rad na niskim temperaturama
Rad pod vodom
Indstruija viskoznih proizvoda i celuloze
Proizvodnja hlora i lužine
Komunalna delatnost
Zdravstvene ustanove
Proizvodnja vagona
Umetnička delatnost
Nuklearna postrojenja i laboratorije

U nekim od ovih sektora i industrija samo nekoliko zanimanja ima pravo na beneficirani radni staž, dok se u drugima na spisku nalazi veći deo radnih mesta. Zanimljivo je da se na spisku beneficiranih zanimanja nalaze i baletski igrači i operski pevači, rame uz rame sa rudarima, roniocima i pilotima.

Koji su uslovi za beneficirani radni staž?

Da bi se staž osiguranja računao sa uvećanim trajanjem (tj. da bi se računao beneficirani radni staž) potrebno je da se lice efektivno bavilo opasnim poslovima minimum 10 godina, za starosnu penziju, a 5 godina, za invalidsku penziju. Takođe, pravo na beneficirani radni staž imaju i svi koji sami sebi plaćaju staž, pod uslovom da se utvrdi da su zaista radilil teške i opasne poslove koji su zakonski obuhvaćeni ovom beneficijom. 

Radna mesta na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem utvrđena su sa nekoliko pravilnika, ističu u Fondu. Tako, pojedinačni pravilnici utvrđuju radna mesta sa beneficiranim stažom osiguranja u određenim državnim organima, koje donose zajednički ministar za rad i nadležni ministri, odnosno direktor BIA u čijoj su nadležnosti ti organi.

Što se tiče samog koeficijenta, on se obračunava u zavisnosti od težine posla, opasnosti i štetnosti za zdravlje kao i preduzetih mera zaštite na radu. Jedna godina provedena na takvom radnom mestu se računa kao 14, 15, 16 ili 18 meseci. Što se tiče obračuna penzije, jedina razlika je što se za obračun ličnog koeficijenta kod beneficiranih penzija uzimaju zarade ostvarene od 1. januara 1996. godine. Kod ostalih osiguranika u pitanju je 1. januar 1970. godine, što penziju po beneficiranim uslovima uvećava za 20 odsto.

Snižavanje starosne granice zbog beneficiranog staža

Kako piše na sajtu Zavoda za socijalno osiguranje, starosna granica se snižava osiguraniku, koji je na radnim mestima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem (beneficirani staž), navršio najmanje 2/3 od ukupno navršenog staža osiguranja, zavisno od stepena uvećanja staža za po jednu godinu, i to:

za svakih pet godina provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 14 meseci;
za svake četiri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 15 meseci;
za svake tri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 16 meseci;
za svaku jednu godinu i šest meseci provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 18 meseci.
Starosna granica se može sniziti najviše do 55 godina života, a osiguranicima koji rade na poslovima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem tako da se 12 meseci računa kao 18 meseci, starosna granica se može sniziti najviše do 50 godine života.

Redovno i vanredno povećanje penzija do kraja godine

Do kraja godine, penzionerima stiže novac po više osnova. Zahvaljujući novim merama i pomoći države, prosečna penzija u Srbiji ide na oko 45.390 dinara u proseku! I to vrlo brzo. Na novu linearnu povišicu će imati pravo svi najstariji građani, njih oko 1,65 miliona. Do kraja godine penzionerima stiže i po 800 dinara od besplatnih akcija koje su dobili od države pre deset i više godina.

BONUS VIDEO:

(MONDO/Blic biznis)