Tačka u Tihom okeanu najusamljenije je mesto na planeti.
Danas kad su najviši planinski vrhovi osvojeni, polovi dosegnuti, okeani preplovljeni, a pustinje prešpartane, istraživači i avanturisti često traže nova mesta koja će pokoriti. Takva mesta zovu se polovi nepristupačnosti, a jedan je posebno interesantan istraživačima. Reč je o Tački Nemo koja se nalazi u Tihom okeanu.
Gde se nalazi tačka Nemo?
Nalazi se sred Tihod okeana i predstavlja najusamljenije mesto na svetu, gde je dubina oko četiri kilometra, daleko je od kopna i teritorija na kojima žive ljudi. Najbliže kopneno područje je udaljeno od nje 2.688 kilometara.
Ljudi koji su najbliži Tački Nemo čak nisu ni na Zemlji - u pitanju su astronauti na Međunarodnoj svemirskoj stanici (ISS), koja orbitira na 416 km iznad Zemlje, a još je na manjoj udaljenosti kad leti iznad nje.
Tačka Nemo je najmanje biološki aktivan region okeana u svetu, rekao je BBC-u okeanograf Stiven D'Hond. On ukazuje da tu nema mnogo životinjskih vrsta ni na površini, ni na morskom dnu, i da je prostor "praktično beživotan". To je zbog lokacije područja u delu poznatom kao Južnopacifički vrtlog - ogromna rotirajuća struja koja blokira ulazak hladnijih voda bogatih hranjivim materijama. Prosečna temperature vode tu je oko sedam stepeni Celzijusa.
Pošto je mesto toliko udaljeno od kopna, to sprečava vetar da prenese mnogo organske materije koja služi kao hrana neophodna za održavanje života.
Groblje letelica i satelita
S obzirom na to da je jako nepristupačna, Tačka Nemo idealno je mesto za svemirske agencije da tu spuštaju svoje letelice koje izvode iz orbite. To je, štaviše, mesto na kojem NASA namerava da pošalje Međunarodnu svemirsku stanicu, jer ona mora da se demontira i rekonfiguriše u 2024.
Na Tački Nemo ima i drugih svemirskih stanica, poput ruskog "Mira", koji je tamo od 2001, i još šest stanica iz sovjetskog programa "Salut". Tu su i brojni svemirski brodovi, najviše ruskih. Čak 263 njih smešteno je tu između 1971. i 2016. godine.
Cilj ovog dalekog "svemirskog groblja" je sprečavanje otpada da ugrozi naseljena područja, zbog toga mnoge svemirske agencije iz različitih zemalja, uglavnom SAD, Rusije i Japana, usmeravaju svoje letelice ili satelite ka ovoj tački.
Arheolog Elis Gorman, sa Univerziteta Flindres u Adelejdu, u Australiji, kaže da, kao i u slučaju brodskih olupina, "sve što živi u tim dubinama pravi staništa i kolonizuje, stvara se novo stanište". Jedina opasnost tamo za oblike života bi bilo izlivanje goriva sa tih brodova. Ostatak, kako smatra, "ne bi trebalo da predstavlja pretnju za život u vodi".
Tačka Nemo dobila je ime po kapetanu Nemu, karakteru kojeg je Žil Vern stvorio za svoj roman "20.000 milja pod morem", uzimajući u obzir da je "nemo" latinska reč koja znači "niko". Otkrio ju je hrvatsko-kanadski inženjer i topograf Hrvoje Lukatela 1992. godine kad je tražio najudaljenije mesto na Zemlji.
Misterije povezane sa tačkom Nemo
Pošto je Tačka Nemo, kako smo naveli, jedno od najmanje biološki aktivnih podrčja na planeti, naučnici su bili iznenađeni kada su 1997. otkrili jedan od najglasnijih podvodnih zvukova ikada snimljenih u blizini okeanskog pola nepristupačnosti.
Zvuk je snimljen podvodnim mikrofonima. Zbunjeni naučnici američke Nacionalne uprave za okeane i atmosferu (NOAA) nisu mogli da shvate šta je to što bi moglo da stvori tako jak zvuk. Taj misteriozni zvuk nazvali su "The Bloop". Kako se kasnije ispostavilo, "The Bloop" je bio zvuk leda koji se lomi sa Antarktika.
BONUS VIDEO:
(MONDO/N.D.)
