Upale pluća ne daju uvek karakterističnu kliničku sliku. Uzrok se teško dokazuje standardnim bakterijskim analizama, a oboleli drugačije reaguju i na antibiotsku terapiju
Nagla pojava kašlja, povišena temperatura, bolovi u grudima, slab apetit, preznojavanje i iskašljavanje sukrvice, tipični su znaci bakterijske upale pluća. Međutim, kod određenog broja pacijenata ovi simptomi mogu da izostanu, iako su pluća zahvaćena bakterijskom infekcijom.
Kako kaže profesor dr Branislava Milenković, pulmolog Kliničkog centra Srbije, reč je o atipičnim upalama pluća, koje nisu retke:
"Pacijenti koji imaju nespecifične upale pluća obično drugačije reaguju na lečenje antibioticima, a i uzročnik njihove upale se teško dokazuje standardnim bakterijskim analizama. Osim toga, promene koje se vide na rendgenskom snimku obolelog sa atipičnim zapaljenjem pluća razlikuju se od onih kod osobe sa klasičnim zapaljenjem pluća."
Profesorka Milenković kaže da je danas poznato da atipične upale pluća uzrokuju četiri bakterije - hlamidija pneumonija, hlamidija psitaći, legionela pneumofilija i mikoplazma pneumonija:
"Hlamidija pneumonija najčešće uzrokuje bolest kod dece školskog uzrasta, ali su tegobe koje izaziva uglavnom blage, dok kašalj koji se postepeno pogoršava može da traje nedeljama, pa i mesecima. Međutim, ovaj mikroorganizam može da dovede i do razvoja astme, artritisa, pa čak i skleroze arterija."
Među nespecifične upale pluća ubrajaju se i one koje ljudi dobijaju od zaraženih ptica, uglavnom papagaja.
"Ovu bolest uzrokuje hlamidija psitaći, pa se zato naziva i psitakoza" - kaže za "Novosti" profesorka Milenković. "Da bi se sprečila, potrebno je pažljivo rukovanje i čišćenje ptica i kaveza. Psitakoza najčešće predstavlja blagu bolest koja se uspešno sanira antibioticima, a simptomi su slični drugim respiratornim infekcijama."
U teške, atipične upale pluća ubraja se i legionarska bolest.
"Ovo oboljenje se verovatno ne dijagnostikuje i ne prijavljuje redovno, te se može potceniti njegova istinska učestalost. Bakterija, legionela pneumofilija, koja uzrokuje ovu upalu pluća prirodno se nalazi u slatkim vodama, samim tim česta je i u tuševima, kadama, slavinama, dekorativnim fontanama. Najčešći simptomi legionarske bolesti su kašalj, kratkoća daha, groznica, bolovi u mišićima i glavobolja. Za lečenje se primenjuju antibiotici, ali često u bolničkim uslovima, jer može doći do komplikacija u vidu manjka kiseonika u krvi i mogućeg smrtnog ishoda."
Respiratorne tegobe često stvara i mikoplazma pneumonija.
"Najčešća vrsta bolesti koju ova bakterija izaziva, posebno kod dece, jeste traheobronhitis, koji se obično naziva prehladom.Simptomi su umor i bol u grlu, povišena temperatura i kašalj. Ponekad ova bakterija može da uzrokuje ozbiljniju infekciju pluća, koja zahteva bolničko lečenje."
Osim virusa i bakterija, upale pluća mogu da uzrokuju i gljivice. Ovi mikroorganizmi uglavnom dovode do blažih respiratornih tegoba, ali se zbog njih može razviti i teško oboljenje.