Pre 70 godina Borac je debitovao u saveznim rangovima Jugoslavije

Fudbalski klub Borac predstavljao je značajan faktor na mapi jugoslovenskog fudbala.

Između ostalog, kroz istoriju dugu skoro 73 godine "Velikan iz Platonove" bio je učesnik i najvišeg ranga u nekadašnjoj državi, jednom je osvojio trofej u Kupu maršala Tita (1988.) pobedom nad Crvenom zvezdom, dok je 14 godina ranije došao nadomak pehara u kup-takmičenju, ali se na putu ka tronu tada ispriječio splitski Hajduk, predvođen maestralnim Ivicom Šurjakom.

A da li znate kada je Borac debitovao u jugoslovenskim saveznim takmičenjima?

Dogodilo se to na današnji dan, prije tačno sedam decenija, kada je Borac odigrao premijernu utakmicu u trećoj jugoslovenskoj ligi.

Naime, Fudbalski savez Jugoslavije je 1949. doneo odluku da se formira i Treća savezna liga, a za jedno mesto u narednom kvalifikacionom krugu borile su se tri ekipe iz NR BiH.

Bili su to bijeljinski Radnik, Borac i zenički Čelik, koji su u republičkom prvenstvu bili plasirani od trećeg do petog mesta.

Kvalifikacioni turnir se održao u martu 1950. godine na neutralnom terenu, u Sarajevu, a najuspešniji je bio banjalučki tim, koji je na startu savladao Radnik 2:0, a potom remizirao sa Čelikom (1:1).

U poslednjoj utakmici, Zeničani su trijumfovali nad Bijeljincima rezultatom 2:1, ali im to nije bilo dovoljno da se plasiraju u drugi krug, zbog lošije gol-razlike (Borac 3:1, Čelik 3:2).

Naredna faza bila je podeljena u dve grupe. U prvoj su se za Treću ligu borili Borac, Šibenik i Lovćen, dok su u drugoj bili Tikveš (Kavadarci), Rudar (Trbovlje) i Radnički (Beograd). Samo trećeplasirani tim iz obe grupe ostajao je bez trećeligaške vize.

U toj fazi Borac je zabeležio tri trijumfa (jedan službenim rezultatom) i sasvim zasluženo se plasirao u trećeligaški rang.

2. aprila 1950. godine savladani su Cetinjani (2:4), potom sedam dana kasnije i Šibenik (1:0), dok 23. aprila u Banjaluku nije doputovao Lovćen, koji je do tada upisao već dva poraza od Šibenčana, pa se, samim tim, već znalo da predstavnici Bosne i Hercegovine i Hrvatske stiču pravo nastupa u trećoj jugoslovenskoj ligi.

U njoj je Borac, rekli smo, debitovao na današnji dan pre 70 godina, a rival je bio stari znanac – Šibenik.

Meč je odigran u Banjaluci, na Gradskom stadionu, a trijumfovali su Banjalučani 4:0! Dvostruki strelac bio je Vaso Tešanović "Tica", koji je mrežu rivala pogađao u 17. i 26. minutu, dok su ime u listi strelaca napisali tada najsjajniji dragulj Borca Mehmed Krajišnik – Papek (32.) i Aleksandar Mastela (67.)

Osim Borca i Šibenika, u trećoj ligi te sezone još su igrali beogradski Radnički i Rudar iz Trbovlja iz pomenute druge kvalifikacione grupe, zatim pančevački Dinamo, mostarski Velež, Zagreb, skopski timovi Milicionar i Vardar, zrenjaninski Proleter, nikšićka Sutjeska i Željezničar iz Ljubljane.

Tokom 22 utakmice, Borac je upisao osam pobeda i po sedam remija i poraza, pa se na kraju sezone našao na osmom mjestu, uz 23 boda.

Tragičan smrt predvodnika generacije

Lider tadašnje selekcija Borca bio je, bez sumnje, Mehmed Krajišnik – Papek, pred kojim je bila sjajna fudbalska karijera. Nažalost, nije bilo tako...

Krajišnik je rođen 1929. godine, a kada je došlo vreme za to, krenuo je na služenje vojnog roka. Prema rasporedu, trebalo je da to odradi u Makedoniji, pa je stigao na željezničku stanicu u Beograd, gde je trebalo da presedne i nastavi put Skoplja.

Međutim, plan je neočekivano promijenjen.

Na beogradskoj stanici, sačekala ga je vojna policija i odvela u Vrhovni štab JNA! U to vreme, Fudbalski klub Partizan bio je "vojni", generali su bili ti koji su odlučivali o svemu što se dešava u klubu, pa su "crno-beli" želeli da iskoriste priliku koja im se ukazala.

Neposredno po dolasku u Beograd, Krajišnik je krenuo sa treninzima u Partizanu, a kao član ovog kluba otputovao je nedugo kasnije u Italiju, u Vijaređo, na međunarodni turnir mladih ekipa.

Tamo je Papek dominirao, pa je vrlo brzo prekomandovan u prvi tim, za koji su već tad igrali Zlatko Čajkovski, Stjepan Bobek, Marko Valok...

Partizan je želeo, nakon isteka Krajišnikovog vojnog roka, da ga zadrži u Beogradu, ali je ljubav prema Borcu i Banjaluci bila jača, pa se Mehmed vratio i pomogao Borcu da izbori nastup u jednom saveznom takmičenju.

Ipak, i dalje je bio na radaru brojnih ekipa, a najbliže odlasku ponovo je bio te kobne 1953. godine.

Za njega je ozbiljno zagrizao Dinamo, sa kojim je praktično sve već dogovorio. Ipak, na jednom od treninga u Banjaluci, Papek je doživio povredu kolena, a "modri" su mu zakazali pregled u Zagrebu.

Tamo je otišao autobusom, a u samom gradu je sreo radne kolege iz banjalučkog "Električnog preduzeća", koji su u Zagreb došli kamionom. Dobio je ponudu da se sa njima vrati u Banjaluku, prihvatio je, ali je to bila kobna odluka.

Vraćajući se po noći, njihov kamion je naletio na neosvetljen parkirani kamion firme "Instalater", koji je prevozio gvozdene cijevi. Od siline udara, cevi su probile prednje staklo i usmrtile Papeka, dok su svi ostali, koji su se nalazili u kamionu, prošli bez povreda.

Dogodilo se to 16. maja, u Papekovoj 24. godini...