/od novinara www.mondo.ba Nebojše Šatare/

Vozeći se taksijem kroz litvansku prestonicu Vilnjus, gde je MONDO boravio da izveštava sa rukometne utakmice EHF Čelendž kupa između Švijese i banjalučkog Borca m:tel, razgovarali smo sa taksistom, koji je, naravno, veliki ljubitelj košarke i poznavalac rivalstva sa Jugoslovenima i Srbima. 

"Ne postoji veća košarkaška nacija od litvanske, ali najbliža je Srbija", rekao je na engleskom jeziku sa izrazitim ruskim akcentom i podsetio nas na Evropsko prvenstvo u Atini 1995. godine, kao i na Mundobasket u Madridu devet godina ranije.

Nevoljno je priznao da je u Španiji sreća pogledala tadašnji Sovjetski Savez (SSSR) predvođen većinski litvanskim igračima, ali i dodao da je u glavnom gradu Grčke, Litvanija nezasluženo ostala bez titule.

"Bilo nam je važno da osvojimo zlato jer je to bio naš prvi Eurobasket nakon osamostaljenja, a imali smo i strašnu ekipu - Arvidasa Sabonisa, Šarunasa Marčuljonisa, Rimasa Kurtinaitisa... Uništio nas je onaj Saša Đorđević", dodao je taksista i pre nego što sam platio, moramo da priznamo "paprenu" cenu vožnje bez uključivanja taksimetra, istakao je i da je veliki navijač Ritasa.

Vratila su nam se tada sećanja na Evropsko prvenstvo u košarci u Atini 1995. godine gdje je zlatnu medalju osvojila "krnja" Jugoslavija, i to na prvom takmičenju nakon tragičnog sukoba i raspada zemlje.

Grčka prestonica "na nož" je tadašnjem finalu dočekala "plave" košarkaše i zdušno je bodrila Sabonisa, Marčuljonisa i ekipu, koja je u jednom trenutku zapretila napuštanjem parketa nakon, po njihovom mišljenju, očigledne sudijske greške.

Ipak, Litvanci su se urazumili, posle razgovora sa Saletom Đorđevićem, aktuelnim selektorom Srbije i Vladom Divcem, tim menadžerom Sakramento Kingsa, vratili na teren i na kraju izgubili od čete Dušana Ivkovića, što je bila svojevrsna "osveta" za preokret "jedan u 100 godina" iz Madrida na Mundobasketu 1986.

Tada su jugoslovenski košarkaši pod vođstvom Kreše Ćosića vodili devet razlike na 50 sekundi do kraja, da bi Sabonis, Valerij Tihonenko i Vadim Volters trojkama izborili produžetak za Sovjetski Savez, a potom i pobedu.

Nepunu deceniju kasnije, u atinskoj dvorani "Marusi" naplaćen je taj dug i osvojena zlatna medalja, koja je i pokrenula tradiciju navijačkog dočeka na balkonu Skupštine Beograda, a koja traje i danas.

Marčuljonis je u tom finalu odigrao utakmcu života, ali mu je slavu "ukrao" briljantni "Sale Nacionale" sa postignutim 41 poenom od čega devet trojki iz 12 pokušaja, 2/3 za dva poena, kao i 10 od 12 šuteva sa linije za slobodna bacanja.

Atina 1995, zauvek!

Ko zna, moguće je i da je cena vožnje taksijem u Viljnusu zavisila od gubljenja nerava zbog te Đorđevićeve "kanonade".