Srpski junaci i heroji od 1914. do 1999. godine
Mondo/ Stefan Stojanović Milunka Savić, legendarn srpska heroina i vojvoda Živojin Mišić.


"Legendarna srpska heroina odlikovana najvisim srpskim i savezničkim ordenjem" - takav opis stoji pored imena i fotografije Milunke Savić - Gligorijević (1890 - 1973), narednice u Drugom puku srpske vojske "Knjaz Mihailo, žene sa najviše odlikovanja u istoriji ratovanja, devet puta ranjavane u borbama. Milunkina fotografija smeštena je pored drugih velikana srpske istorije prve polovine 20. veka - Živojina Mišića, Radomira Putnika, Stepe Stepanovića i Petra Bojovića.

"Nije mrtav ratnik koji pogine za otadžbinu, mrtav je ako je zaboravljen".

Upravo to je slogan izložbe fotografija "Srpski junaci i heroji od 1914. do 1999. godine" svečano otvorene u petak u Galeriji Vojnog muzeja na Kalemegdanu povodom Dana vojnih veterana, koji se ove godine prvi put proslavlja u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije. Pored ministra odbrane Bratislava Gašića, otvaranju je prisustvovao i penzionisani srpski oficir i haški osuđenik Veselin Šljivančanin, koji je u Ševeningenu proveo punih 11 godina.

Izložba, čiji su autori Nataša Tomić i Vuk Obradović, će za posetioce biti otvorena do 4. januara 2016. Koncipirana hronološki kroz četiri tematske celine izložene fotografije prikazuju neke od najznačajnijih trenutaka srpske istorije 20. veka. Najstarija fotografija datira sa samog početka Prvog svetskog rata, iz avgusta 1914. godine, dok su najnovije od 16. juna 2000. sa dodele ordenja 250. raketnoj brigadi PVO na aerodromu u Batajnici.

Osim fotografija, izložene su i državne zastave iz različitih perioda, oružje i lični predmeti ratnika. Tako, na primer možete videti topovsku čauru obrađenu od strane srpakih bojnika na Solunskom frontu, binokl i novčanik vojvode Radomira Putnika, oficirsku sablju Vojske Kraljevine Jugoslavije m21, bajonet k98, pištolj p38 iz naoružanja partizanskih jedinica...

Srpski junaci i heroji od 1914. do 1999. godine
1/22
Srpski junaci i heroji od 1914. do 1999. godine
Vidi galeriju
Mondo/ Stefan Stojanović izložba


Dokumentarna vrednost ratne fotografije, kao i mogućnost njenog korišćenja za propaganu ratnih ciljeva bile su poznate još tokom ratnih zbivanja Prvof svetskog rata, a sve su se masovno upotrebljavale tokom Drugog svetskog rata i ratnih sukoba 90-tih godina, kao i tokom NATO agresije na Jugoslaviju. Iako nastale u teškim ratnim uslovima, sa prevashodnom dokumentarnom namenom ove fotografije poseduju nesumnjivi tehnički i estetski kvalitet.

O MILUNKI SAVIĆ

Bila je srpska heroina koja je, maskirajući se kao dobrovoljac Milun, učestvovala u ratovima i dobila brojna odlikovanja, između ostalog dve Karađorđeve zvezde i francuski orden Legije časti. U Prvom svetskom ratu bila je deo čuvenog "Gvozdenog puka". Između dva velika svetska rata radila je kao čistačica, a uspela je da odneguje i izvede na put 32 dece svojih poginulih drugova. Posle Drugog svetskog rata dobila penziju kao i svi nosioci Karađorđeve zvezde, ali je stan od grada Beograda dobila tek 1972. godine. Milunka Savić je imala jednu kćerku i jednog unuka. Umrla je 1973. godine.