SVAKI BEOGRAĐANIN JE ČUO ZA OVO MESTO: Ipak, malo njih zna po kome je Tošin bunar dobio ime

Najpre je nastalo naselje Tošin bunar, kao periferija Zemuna. Tamo gde se sada nalazi Studentski grad, prostirale su se privatne bašte i vinogradi sa kolibama čuvara. Vremenom je naselje Tošin bunar postalo sastavni deo Zemuna.

YouTube/Printscreen/Djuro Fast

To neugledno naselje nije se mnogo razlikovalo od beogradske Jatagan male.U njemu se ništa nije izmenilo sve do 1948. godine kada je započeta izgradnja Studentskog grada i paviljona. Tokom izgradnje Novog Beograda, deo Ulice Tošin bunar do nadvožnjaka pruge ostao je u sastavu Zemuna, a njen duži deo prema Bežaniji postao je prvo veće gradilište novog grada.

Ulica Tošin bunar nije dobila ime po bunaru, već po istoimenoj kafani. A bunar je zaista još u 18. veku iskopao izvesni Teodor Toša Apostolović, bogati zemunski veletrgovac, Cincarin poreklom iz Soluna. Kafana je odmah postala svojevrstan "hram učenosti" koji je vrata zatvarao svega dvaput u istoriji: prvo 1968. dok su trajali studentski protesti, i četiri godine kasnije, kada je proglašena epidemija velikih boginja.

Toša Apostoloivić imao je jednog sina i dve kćeri. Jedna od njih bila je udata za trgovca Dragaševića u Beogradu, a kasnije srpski general i pesnik Jovan Dragašević, Tošin je unuk po kćeri.

Druga je bila udata za činovnika zemunskog Rukavinu, a od ove ćerke je rođen i J. Rukavina koji je pre 2-3 godine u Zemunu u najvećoj sirotinji umro. S ovim koji je bio katolik, izumrla je porodica Apostolovića i po ženskoj liniji u Zemunu.

Toša Apostolović ostavio je zemunskoj crkvenoj opštini zemljište poznato danas pod nazivom "Tošin bunar". Ovo zemljište leži između Zemuna i Bežanije, nedaleko od visova na kojima su danas i od vajkada zemunski vinogradi.

Podaci kažu da je dotični Toša pod stare dane zaradio neku tešku očnu bolest. Navodno su mu predložili da sa Bežanijske kose spusti nizbrdo prazno bure, a gde ono bude stalo, tu da iskopa bunar i zasadi drveće, pa da se umiva vodom kako bi povratio vid. To je i učinio, a usput je tu podigao i kafanu. Ubrzo je lokal postao omiljeno sastajalište imućnih Zemunaca, a čitav kraj oko bunara je još za Tošinog života poneo ime Tošin bunar.

Sadašnji i bivši zaposlenici ove kafane sećaju se da su u njihovim "odajama" studenti proslavljali svoje uspehe, ali i tugovali zbog neuspeha na fakultetima – uz muziku, gomilu pića, s pesmom na usnama. Pamti se da su se žitelji starog Beograda pitali koja je to kafana tamo preko reke u kojoj se lumpuje do zore. Mnogi su dolazili da provere te priče.

Tamo gde se završavaju novobeogradski blokovi, a počinje Bežanijska kosa, stoji ulica koja ih graniči. Ona nosi ime Tošin bunar, što je mnogima postalo atraktivno, pa se više niko i ne pita po kojem Toši i kakvom bunaru je ovo mesto ponelo tako neobično ime.

(MONDO/National Geographic)