Nemačka "kaznena ekspedicija" u Kragujevcu u Drugom svetskom ratu završila je na današnji dan 1941. godine trodnevni masakr nad više od 7.000 srpskih civila. Dan ranije, nemačka vojska je napravila obruč oko grada, a patrole su hapsile ljude po kućama, radnjama, kafanama, crkvama, kancelarijama...

U gimnaziji su nemački vojnici pokupili sve đake od petog do osmog razreda, profesore i direktora Milivoja Pavlovića, koji je odbio milost okupatora i podelio sudbinu svojih učenika.


Kragujevački pokolj je jedan od najvećih i najmonstruoznijih u Drugom svetskom ratu izvršen nad civilnim stanovništvom u jednom mestu i danu. Kao znak sećanja na užasan zločin, kod spomenika poginulim u Šumaricama, u Kragujevcu, svake godine se održava "Veliki školski čas", uz učešće umetnika, đaka i građana iz svih krajeva zemlje.

Kragujevački oktobar ili Kragujevački masakr jeste stravični zločin koji su nad civilnim stanovništvom Kragujevca i okolnih sela počinile okupacione snage nacističke Nemačke 19, 20. i 21. oktobra 1941. godine. U ovom zločinu su ubijeni stanovnici Kragujevca i okolnih mesta, a među njima i 300 kragujevačkih učenika i petnaestoro đece između osam i 15 godina.

Prema podacima istoričara i nekadašnjeg kustosa muzeja u Šumaricama Staniše Brkića, samo jednog dana, tokom trodnevnog maskra, streljano je 2.796 lica. Streljanje je izvršeno kao odmazda za 10 ubijenih i 26 ranjenih nemačkih vojnika nakon sukoba sa partizanima i četnicima na pola puta između sela Bare i Ljuljaci.

Nemački komandant Franc Beme je 10. oktobra izdao naredbu da se za jednog ubijenog nemačkog vojnika strelja 100 ljudi, a za jednog ranjenog 50.

Zločin su izvršile jedinice nemačkog Prvog bataljona 724. pešadijskog puka i Trećeg bataljona 749. pešadijskog puka. Naredba o streljanju 100 građana za jednog Nemca važila je samo za Srbiju, jer je Hitler zazirao od srpskog otpora, sećajući se Prvog svetskog rata.

U spomen na žrtve streljanja, celi prostor Šumarica pretvoren je u spomen-park. Memorijalni kompleks obuhvata 352 hektara, a oko njega vodi kružni put dužine sedam kilometara koji ide ka dolinama Erdoglijskog i Sušičkog potoka, gđe su streljanja izvršena. 

Budite bolje informisani od drugih, PREUZMITE MONDO MOBILNU APLIKACIJU.

(Mondo/Srna)