"Spomenik ratnicima četiri vere" nalazi se na Gradskom groblju u Čačku.
Spomen kosturnica poginulim ratnicima 1912-1918 na groblju u Čačku ili "Spomenik ratnicima četiri vere" na Gradskom groblju u Čačku je spomen kosturnica podignuta 23. septembra 1934. godine ratnicima koji su izgubili život za vreme Balkanskih i Prvog svetskog rata na području Čačka. Na spomeniku su uklesani simboli četiri verske zajednice: pravoslavne, katoličke, islamske i jevrejske. Predstavlja jedinstven primer poštovanja prema ratnicima svih nacija i religija, i u ratu i u miru.
Čačani su još 1934. godine pokazali da poštuju junake koji su izginuli za njihovu slobodu, ne zaboravljajući pritom ni neprijateljske žrtve. Izginuli i pomrli učesnici Prvog svetskog rata u Čačku bili su u prvi mah sahranjivani na dva mesta. Srbi, na svom vojničkom groblju, u sastavu gradskog, a pripadnici Centralnih sila na Švapskom groblju, u blizini bolnice. Na ovom drugom je bio i mermerni spomenik sa natpisom "Umro je svaki za svoju otadžbinu".
"To je spomenik protiv rata, spomenik koji treba da pomiri te ljude koji su bili krvni neprijatelji bez ikakavog važnog razloga i da ih makar u smrti ujedine", izjavio je istoričar Miloš Timotijević.
Još uvek se na ovom mestu redovno pali sveća u znak sećanja na žrtve svih ratova i ratnika koji su umrli, svaki za svoju otadzbinu. Ipak sa posebnom pažnjom to se čini svakog 11. novemembra kad se obeleževa Dan primirja u Prvom svetskom ratu.
"Ovde počivaju ostaci 920 vojnika, oko 650 je srpskih i oko 260 čeških, nemačkih i austrijskih. Iznad spomen - kosturnice i večne kuće na spomeniku nalaze se i obeležja četiri konfesije: pravoslavni i katolički krst, islamski polumesec i Davidova zvezda", rekla je Lela Pavlović, direktorka Istorijskog arhiva u Čačku.
OVDE LEŽE LJUTI NEPRIJATELJI VELIKOG RATA! Spomenik u Čačku - na njemu stoje dva krsta, polumesec i Davidova zvezda
Ideju za podizanje spomenika pokrenile su žene Čačka, samo osam godina nakon završetka Velikog rata, a spomenik je otkrio kraljev izaslanik Oskar Časki.
"Tog 31. decembra 1934. godine Čačak je ugostio osam predstavnika amabasada svih zaraćenih strana koji su došli da se poklone žrtvama”, rekla je Lela Pavlović.
Ovaj spomenik oskrnavljen je samo jednom, na početku Drugog svetskog rata kada su Nemci naredili da se sa spomenika skinu Davidova zvezda i islamski polumesec. Oba znaka obnovljena su tek 2007. godine u okviru memorijala Nadežda Petrović, kada je spomeniku vraćen prvobitan izgled.
U znak zahvalnosti američke ambasade Srbiji, prošle godine urađen je spot u okviru kampanje "Vi ste svet" koji je posvećen upravo Čačku i ovoj nesvakidašnjoj građevini.
(MONDO/Rina)
