Vernici starokalendarskih pravoslavnih crkava danas obeležavaju Novu godinu po Julijanskom kalendaru, kao i Mali Božić i praznik svetog Vasilija Velikog.
Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici 14. januara slave Svetog Vasilija Velikog, ali i Mali Božić. Sveti Vasilije Veliki, poznat kao Vasilije iz Cezareje, je bio uticajni teolog i episkop Cezareje (Kesarije) u Kapadokiji (Mala Azija). Smatra se osnivačem opštežiteljne monaške tradicije u istočnom hrišćanstvu.
Vasilije Veliki, njegov brat Grigorije Niski i prijatelj Grigorije Bogoslov se nazivaju kapadokijskim crkvenim ocima. Njihova majka se slavi kao Sveta Emilija. Sudeći prema istorijskim spisima i predanju crkve, Sveti Vasilije se upokojio 379. godine, u 50. godini. Živeo je u vreme cara Konstantina koji je ozvaničio slobodu ispovedanja hrišćanske vere.
Običaji i verovanja
U narodu je ostalo verovanje da se na dan Svetog Vasilija Velikog ne treba svađati ni sa kim, u suprotnom će vas pratiti maler cele godine. Kako se tada praznuje i Mali Božić, 14. januara ponovo se u nekim mestima unosi badnjak i opet dolazi položajnik.
U mnogim krajevima spaljuju se ostaci badnjaka, ponegde mesi poseban obredni hleb, vasilica, u spomen Svetom Vasiliju Velikom.
Kako se u crkvenoj službi Sveti Vasilije Veliki naziva i "pčelom crkve Hristove", koja nosi med vernicima i žaokom svojom bode jeretike, valja uzeti kašiku meda. U pojedinim krajevima postoji verovanja da će godina biti rodna ako na taj dan pada sneg ili bude oblačno.
(Blic/MONDO/J.D.)
