Statua Srbija, jedno od najstarijih dela vajara Đorđa Jovanovića, visoko tri metra i teško skoro tonu, izliveno 1927. godine u Pragu nalazi se na vrhu zgrade Vlade Srbije, a mnogi prolaznici je ne primećuju, upravo zbog visine.
Nekada je ova zgrada, izgrađena po projektu čuvenog arhitekte Nikolaja Krasnova, pripadala Ministarstvu finansija Kraljevine Jugoslavije. Zato je doskora postojala dilema da li je pravi naziv statue Jugoslavija ili Srbija.
"Pitanje zvaničnog naziva, znate, to je skulptursko delo koje ukrašava jedno arhitektonsko delo, ali pošto je postavljeno u vreme Kraljevine Jugoslavije, onda je verovatno, jer bilo bi neobično da se govorilo Srbija. Verovatno se govorilo da simbolizuje Jugoslaviju, jer to je vreme Kraljevine Jugoslavije i službena doktrina je bila da u državi živi jedan, jugoslovenski narod", navodi istoričar Nebojša Damnjanović.
Naziv se verovatno menjao, ali je izvesno da statua simbolizuje Srbiju, pa je to sada njeno pravo ime. Godine 1938. dozidan je sprat na Ministarstvu finansija sa kupolom i na vrh je postavljena statua devojke sa lovorovim vencem koja je u desnoj ruci imala visoko podignutu krunu Karađorđevića, a u levoj štit sa grbom četiri ocila u plitkom reljefu.
Nema tačnih podataka o tome ko je ona, ali se pretpostavlja da je Zagorka Cvjetičanin bila model vajaru Đorđu Jovanoviću. Da ova statua simbolizuje Srbiju, potvrđuje i lična karta. Na ličnom dokumentu možete videti žig u pozadini, ispod registarskog broja.
"Sama skulptura oličava, personifikuje Srbiju u punom značenju i smislu – zemlju, narod, celu istoriju, sve što čini Srbe Srbima i Srbiju Srbijom. Naravno, kada se kaže Srbija, onda se tu podrazumevaju i građani drugačijeg porekla, ali ako nismo svi Srbi, svi smo građani Srbije", napominje istoričar Nebojša Damnjanović.
A kako je ovo umetničko delo dobilo baklju i današnji izgled?
Prema poznatoj priči, komunisti su posle Drugog svetskog rata isekli skulpturu, odsekli devojci ruku i umesto krune zavarili drugu ruku koja drži baklju. Zbog toga ova bista podseća na Kip slobode u Njujorku.
(Mondo)