Među brojnim vinarijama u Srbiji, u srcu Šumadije, postoji jedinstvena - kraljeva, koja uskoro puni sto godina. Ekipa portala MONDO posetila je vinski podrum u Topoli, u kom se čuva jedinstvena kolekcija vina iz doba Karađorđevića.
Od prašnjavih, ali pod ključem čuvanih flaša vina neprocenjive vrednosti do neverovatne priče o tajni čuvenog bureta "pod brojem 48" i kako je jedan lukavi seljak uspeo da sačuva zbirku od pljačke posle Drugog svetskog rata, obilazeći hodnike ovog mističnog zdanja čuli smo neverovatne priče.
Kralj Petar I Karađorđević, u periodu od 1903. do 1914. godine, intenzivno je radio na obnavljanju starih i sadnji novih vinograda na Oplenčkim padinama i sazidao je mali vinski podrum u kom se pravilo vino sve do početka Prvog svetskog rata. Kralj Aleksandar I Karađorđević nastavio je istim putem, proširio vinograde i u sklopu zadužbinskog imanja na Oplencu, izgradio je 1931 godine Kraljevsku vinariju.
Vina su se pažljivo čuvala u bačvama od slovenskog hrasta, smeštenim na dubini od 15 metara. Prirodna temperatura od 12 stepeni, koja je vladala u ovom podrumu, omogućavala je savršeno očuvanje kvaliteta vina, budući da u to vreme nisu postojale moderni uređaji za hlađenje.
"Prašnjave flaše vredne milione i tajna bureta 48"
Silaskom u podrum, šetnja hodnicima dovodi nas do naizgled čudnog prizora - prašnjave flaše poređane jedna na drugu, zaključane i osigurane katancima. Kako smo saznali od našeg vodiča, reč je o bocama vina koje su, dovitljivošću seljaka, sačuvane od crvenoarmejaca koji su, nakon oslobođenja, uništili deo vinarije.
"Vinarija se našla na meti uništavanja pripadnika Crvene armije, oktobra 1945. godine. Prilikom upada u vinariju, kundacima su udarali u burad, uništavali ih i prolivali vino koje je tu čuvano. Međutim, jedan seljak se setio da određeni broj boca ubaci u bure sa brojem 48. Vojnici su lupali i po njemu, ali je zbog skrivenih flaša delovalo prazno i tako je u vinariji u Topoli ostala sačuvana jedinstvena kolekcija na Balkanu", saznali smo.
Mogle bi dostići milionske cene na svetskim aukcijama, ali ih amanet kralja Aleksandra "čuva". Kako su za MONDO rekli, tokom šetnje kroz mistične zidine ovog zdanja, kralj je u dvorskim knjigama ostavio zaveštanje da se "nikada ne prodaju, već da budu ostavljena za istoriju".
Pod ključem se danas nalaze boce koje datiraju iz razdoblja od 1921. do 1941. godine, a u pitanju su najkvalitetnije sorte belog i crnog vina. Prašina preko njih, koja upada u oči nama, a kažu nam i svakom posetiocu, služi da ih štiti od spoljašnjih uticaja. Boce su zapečaćene voskom, a vina bi mogla sada mogu da se piju. Međutim, čuvaju se, a otvorena je samo jedna flaša i to kada se porodica Karađorđević vratila u Srbiju.
Završena prva faza rekonstrukcije
Prva faza radova na rekonstrukciji nedavno je završena i to kao rezultat udruženih snaga opštine Topola i projekta "EU za kulturno nasleđe i turizam", koji finansiraju Evropska unija i Vlada Nemačke, a sprovodi GIZ.
Rekonstrukcija je obuhvatila adaptaciju, sanaciju i revitalizaciju Kraljeve vinarije, obnovljeni su krovovi, urađeni arhitektonsko-građevinski radovi i popravljene i energetske i hidro instalacije. Nastavak radova podrazumevaće uređivanje enterijera i eksterijera, a ministar kulture Nikola Selaković najavio je i da će Ministarstvo pomoći u otvaranju muzeja u Kraljevoj vinariji.
Evropska unija podržava razvoj vinskog turizma u Srbiji kroz rekonstrukciju ove vinarije, čija je vrednost upravo završene prve faze radova 1,35 mil EUR, dok će u sledećoj fazi obnova eksterijera i enterijera iznositi pola miliona evra.
(Mondo.rs)