Opsada Dubrovnika odvijala se od strane Jugoslovenske narodne armije (JNA) i pripadnika Teritorijalne odbrane(TO) iz Crne Gore i Trebinja tokom rata u Hrvatskoj 1991. godine.

Ofanziva je nastala pošto je u Crnoj Gori vladalo uverenje da hrvatski vojnici žele da napadnu i zauzmu Boku Kotorsku, da je ofanziva bila "rat za mir", kao i da JNA ne napada Stari grad.

Prve granate na Dubrovnik su pale 1. oktobra 1991. godine sa topovskih položaja sa okolnih brda. JNA je do kraja oktobra je zauzela gotovo svu teritoriju dubrovačkog zaleđa između poluostrva Pelješac i Prevlaka duž Jadranske obale, izuzev samog Dubrovnika.

Napadi i bombardovanje Dubrovnika, pa čak i Starog grada koji je bio pod zaštitom UNESCO-a su kulminirali 6. 12. 1991.

Bombardovanje je izazvalo zgražanje i osuđivanje međunarodne zajednice i doprinelo diplomatskoj i ekonomskoj izolaciji Srbije i Crne Gore kao i međunarodnom priznanju nezavisne Hrvatske.

Nakon potpisivanja primirja u januaru 1992., JNA je prestala sa napadima. Maja 1992., JNA se povukla sa Dubrovnika u susednu Bosnu i Hercegovinu, čija je granica u nekim delovima bila tek jedan kilometar udaljena od obale, i predala celokupnu opremu Vojsci Republike Srpske.

Tokom tog razdoblja, Hrvatska vojska je napala sa zapada i odgurnula JNA/VRS sa teritorije zapadno od Dubrovnika, i u Hrvatskoj i u Bosni i Hercegovini, I do kraja maja se spojila sa vodom hrvatske vojske koji je branio sam grad. Borbe između HV-a i JNA istočno od Dubrovnika su s vremenom jenjavale, te na kraju prestale.

Dubrovnik - sukobi 1991. godine
MONDO/Jelena Stokić 

Tokom opsade i blokade Dubrovnika poginulo je više od 80 hrvatskih civila i 194 vojnika. Na strani JNA stradalo je više od stotinu vojnika.

Do kraja 1992. celu regiju je zauzela hrvatska vojska u operaciji Tigar i bici za Konavle. Poginulo je 417 vojnika, a tokom ofanzive je sa Konavla u Dubrovnik pobeglo 15.000 izbeglica.

Sukob je okončan u septembru 1992. dogovorom Tuđman-Ćosić o demilitarizaciji Prevlake i povlačenjem JNA 15 kilometara u dubinu crnogorske teritorije.

Zbog napada na Dubrovnik u Hagu su osuđeni na po sedam godina, viceadmiral Miodrag Jokić i general Pavle Strugar.

Optužnica Međunarodnog suda u Hagu je tvrdila da je ofanziva imala za cilj da odvoji Dubrovnik od Hrvatske i pripoji ga državom pod srpskom dominacijom stvaranjem nepriznate Dubrovačke Republike.

Opsada Dubrovnika predstavlja jedan od najpoznatijih događaja rata 90-ih.

Devet godina kasnije usledilo je i prvo izvinjenje na prostoru Balkana. Milo Đukanović koji je ratne '91 godine bio premijer Crne Gore, 2000. godine u svojstvu predsednika Crne Gore je u Cavtatu izrazio žaljenje:

"Ovu priliku želim iskoristiti da u svoje ime i u ime građana Crne Gore, posebno onih građana koji dele moja moralna i šira politička uverenja, da uputim iskreno žaljenje svim građanima Republike Hrvatske, posebno Dubrovnika i Dubrovačko-neretvanske županije, za svu bol, sva stradanja i sve materijalne gubitke koje im je naneo bilo koji predstavnik Crne Gore u sastavu JNA u tim tragičnim događajima".