Prema Zakonu o radu, obavezno je obračunavanje i isplata putnih troškova zaposlenom koji je bio na službenom putu.
Uprkos programu koji poslodavci koriste kada je reč o unosu službenog puta, često se dešava da se nađu pred dilemom kako obračunati troškove nekog puta u određenoj situaciji.
“Pravo na dnevnicu ima zaposleni kod pravnog lica ili preduzetnika koji provede na službenom putovanju više od 12 sati, gde mu pripada dnevnica u punom iznosu koji je predviđen opštim aktom poslodavca ili ugovorom o radu. Za vreme provedeno na službenom putovanju više od osam, a manje od 12 sati zaposlenom pripada polovina dnevnice”, kaže za Biznis.rs predsednica Udruženja „Računovodstvena komora Srbije“, mr Snežana Mitrović.
Poslodavci sve detalje službenog puta u zemlji i inostranstvu definišu u okviru svoje firme internim aktima, ugovorima o radu, pravilnikom o radu.
Naša sagovornica objašnjava da je u skladu sa članom 18 Zakona o porezu na dohodak građana definisan neoporeziv iznos po osnovu isplate dnevnica za službeno putovanje u zemlji.
Pravo na neoporeziv iznos dnevnice imaju i lica koja nisu zaposlena kod poslodavca, ali obavljaju neku poslovnu aktivnost za poslodavca i za svoj rad ostvaruju prihode za koje su obveznici poreza na zaradu u smislu Zakona o porezu na dohodak građana.
Ukoliko je opštim aktom ili ugovorom o radu predviđen iznos dnevnice koji je veći od neoporezivog iznosa, na iznos koji se obračuna i isplati, iznad neoporezivog iznosa, plaća se samo porez na zarade po stopi od 10 odsto.
Dnevnice ne spadaju u zaradu, već predstavljaju lično primanje, kao naknadu troškova ishrane i gradskog prevoza u mestu u koje se službeno putuje po nalogu rukovodioca da se obavi neki posao.
“Zakonski i podzakonski propisi u Republici Srbiji ne uređuju posebno pojam službenog putovanja koji se odnosi na privatni sektor, kao ni njegovo trajanje, niti definišu bliže odredbe u vezi sa naknadom troškova”, kaže Mitrović.
Ipak, poslodavci u privatnom sektoru, kod kreiranja pravila u opštem aktu, vezano za službena putovanja i definisanje naknade za dnevnice, kao i ko i kada ima pravo na naknadu odnosno dnevnicu za službeno putovanje u zemlji, primenjuju odredbe u Uredbi o naknadi troškova i otpremninama državnih službenika i nameštenika.
Uredbom o naknadi troškova i otpremnini državnih službenika i nameštenika predviđeno je trajanje službenog putovanja u zemlji, najviše do 15 dana neprekidno. ‘
“Međutim, ako potrebe službenog posla to zahtevaju ili ako započeti službeni posao iz opravdanih razloga ne može da se prekine, službeno putovanje za zaposlene, uz saglasnost ovlašćenog lica i u skladu sa Uredbom, može da traje i duže od 15 dana, ali najviše 30 dana neprekidno”, kaže Mitrović.
Neoporezivi iznos dnevnica za službeno putovanje u zemlji je do 2.425 dinara i važi od 01.02.2021. do 31.01.2022.godine. Neoporeziv iznos se usklađuje svake godine.
Troškovi prevoza (po priloženim prevoznim kartama) priznaju se u celini i nisu oporezovani. Troškovi smeštaja (bez obzira na kategoriju objekta za smeštaj) priznaju se u celini, po priloženim računima, i neoporezivi su u celini.
Nekoliko bitnih odlika obračunavanja službenog puta su:
- Izražava se datumom i časom
- Unosi se u nalog za službeni put
- Trajanje službenog puta je osnova za obračun dnevnice
- Službeni put u zemlji počinje u trenutku polaska iz sedišta firme
- Službeni put u inostranstvu počinje u trenutku prelaska granice
- Ako se leti avionom, službeni put počinje u momentu poletanja aviona
- Dokaz – avio karta, pečat u pasošu
- Trajanje službenog puta definiše se Pravilnikom o radu
- Prekida se ukoliko dođe do: bolovanja, odmora, privatnih obaveza
Suštinsko ograničenje službenog puta određuje se opštim aktima kada službeni put prelazi u terenski rad ili rad u inostranstvu.
Kada se službeni put obavlja, na primer, sopstvenim prevozom knjigovođa će obračunati 30 odsto od utrošenog goriva (u poreske svrhe se preračunava prosek potrošnje za određenu kilometražu, postoji obrazac) i to će se smatrati amortizacijom auta.
Za ino dnevnicu gleda se broj sati kada je zaposleni izašao iz zemlje i kada se vratio nazad, a za deo službenog puta u zemlji gleda se vreme provedeno na putu od sedišta do granice sabrano sa vremenom od granice do sedišta (u povratku).
(MONDO/Biznis.rs)
