Ako ste ikada podigli pogled tokom oluje i videli strukturu na nebu koja liči na džinovsku crvenu meduzu ili čudne šiljke, ne bojte se - ne halucinirate ili vidite vanzemaljce. Ovaj svetlosni fenomen je zapravo oblik munje, odnosno električnog pražnjenja koje često ima crvenkastu ili narandžastu boju – otuda i naziv crveni duh.

Najnovija fotografija ovog neobičnog fenomena snimljena je na nebu iznad čileanske pustinje Atakama u blizini opservatorije La Silla Evropske južne opservatorije (ESO).

Crveni vilenjaci, fenomen u koji se dugo nije verovalo

Za razliku od običnih munja, crveni patuljci se javljaju veoma visoko u mezosferi, negde između 50 i 90 km iznad grmljavinskih oblaka, i imaju različite oblike i vrste sjaja. Prvi zapisi o ovoj pojavi pojavili su se 1886. godine, a prvi snimci tek 1989. godine.

Po raznim društvima vekovima kruže narodne priče o tajanstvenim crvenim svetlima na nebu, koje su stručnjaci do sada odbacivali kao izmišljene događaje. Čak i kada su ih opisali eminentni piloti ili naučnici, naučna zajednica je do nedavno ignorisala postojanje ovog fenomena, piše Universe Todej.

Stav se promenio tek 1989. godine, kada su naučnici sa Univerziteta u Minesoti snimili prve slike crvenih vilenjaka. Iako je ova vrsta neobičnog električnog pražnjenja u međuvremenu snimljena hiljadama puta, "uhvatili” su ih i astronauti na Međunarodnoj svemirskoj stanici, crveni vilenjaci su i dalje prilično retka nebeska pojava.

Teško ih je uhvatiti kamerom jer obično traju svega nekoliko milisekundi i često se ne primećuju golim okom, već samo specijalnim fotoosetljivim kamerama. Neki crveni vilenjaci imaju oblik meduze i u velikoj meri podsećaju na čudan vanzemaljski brod. Ostalo uglavnom izgleda kao vertikalni stubovi crvene svetlosti sa pipcima koji se sužavaju nadole - kao na ovoj novoj ESO fotografiji.

Vidljiv zelenkasti sjaj

Crveni vilenjaci se pojavljuju nisko na horizontu. Pozadina fotografije koju je napravila kamera na ESO-ovom 3,6-metarskom teleskopu u La Silla pokazuje zelenu nijansu sjaja vazduha. Ovaj sjaj se javlja nakon što sunčeva svetlost izbaci elektrone iz azota i kiseonika u Zemljinoj atmosferi tokom dana, a noću se ovi elektroni rekombinuju sa atomima i molekulima, izazivajući fascinantan sjaj.

Zelenkasti sjaj se može videti samo na veoma tamnom nebu gde nema svetlosnog zagađenja, objašnjava ESO.

(MONDO)