Bolesti krvnih sudova su neprijatelj broj jedan u Srbiji i svetu, a među njima je moždani udar treći najvažniji uzrok obolevanja i smrtnosti, kao i najčešći uzrok invaliditeta, pokazuju epidemiološki podaci objavljeni povodom Nacionalnog dana borbe protiv moždanog udara, koji se danas obeležava.

Kod dve trećine bolesnika moždani udar uzrokuje invaliditet koji najčešće za posledicu ima trajnu radnu nesposobnost.

Procenjuje se da čak 46 odsto slučajeva moždanog udara nastaje u produktivnoj fazi opšte populacije, odnosno između 45. i 59. godine života.

Vreme potrebno za rehabilitaciju posle te bolesti najviše zavisi od težine šloga, a samo petina preživelih uspe da se u potpunosti vrati u normalu.

Čak 60 odsto pacijenata ostaje sa manjim ili većim posledicama šloga, dok trajno onesposobljeni za samostalan život, odnosno ljudi koji zavise isključivo od tuđe pomoći, čine ostatak ove negativne statistike.

Simptomi koji ukazuju da je došlo do začepljenja krvnog suda u mozgu (šloga) su poremećeni pokreti jedne strane tela, slabost, nespretnost, oduzetost ruke ili noge, poremećaj osetljivosti, trnjenje strane lica ili tela, gubitak vida na jedno oko, gubitak koordinacije ili nemogućnost hoda, nerazumevanje ili nemogućnost govora.

Neurolozi ističu da je od najvećeg značaja da se osobe sa tim tegobama što pre obrate lekaru, jer pacijenti koji, za vreme od sat do sat i po od početka simptoma, uspeju da budu prevezeni do specijalizovanih ustanova za lečenje akutnog moždanog udara, imaju znatno veće šanse za povoljniji ishod bolesti.

Kada su u pitanju faktori rizika, stručnjaci ukazuju da među te faktore spadaju mnoge bolesti, stanja, okolnosti i životne navike pri čemu na pojedine faktore rizika, kao što su uzrast, pol i genetsko nasleđe, nije moguće uticati, ali je zato na mnoge faktore rizika moguće delovati i smanjiti njihov uticaj.

Uzrast je značajan faktor rizika, jer starije osobe češće obolevaju, ali čak 46 odsto moždanih udara nastaje u produktivnijoj životnoj fazi, što moždani udar čini velikim zdravstveno - ekonomskim problemom.

Pacijenti se upozoravaju da mogu da utiču na povišen krvni pritisak, pušenje, srčane bolesti, poremećaj ritma srčanog rada, šećernu bolest, povišene masnoće u krvi, kao i da se zdravije hrane, izbegavaju stres, vode računa o težini i upražnjavaju fizičku aktivnost.

Načelnik Odeljenja dijagnostike Klinike za rehabilitaciju u Sokobanjskoj dr Biljana Lješević ukazuje da savremen način života, česti stresovi, borba za egzistenciju, nezdrav način života koji podrazumeva neredovnu ishranu, pušenje..., ali i genetski faktori utiču na sve češću pojavu tih oboljenja uglavnom u mlađoj populaciji.

Prema rečima neurologa i fizijatra doktorke Lješević, pre oko 30 godina, šlogovi su uglavnom bili karakteristični za stariju populaciju, za osobe koje su imale oko ili više od 80 godina.

"Međutim s godinama se ta starosna granica pomerala, tako da je sad najveća učestalost cerebrovaskularnih insulta sve češća u populaciji između 45. i 55. godine", dodala je ona.

Na pitanje šta se može uraditi na polju prevencije, Lješević je kazala da pojedinac mora da vodi računa o redovnoj i pravilnoj ishrani, smanjenju ili prestanku pušenja, kontroli krvnog pritiska...

Dr Lješević upozorava da bi stručna javnost trebalo više pažnje da obrati cerebrovaskularnim oboljenjima koja dovode do veoma teške onesposobljenosti i invaliditeta.

(Tanjug)