U Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju "Adligat" otvoren je Porodični legat Tanje Kragujević i Vasilija Vince Vujića sa zbirkama Joce Vujića i Stevana i Lepe Kragujević.

"U ovom legatu sažeto je 150 godina rada u kulturi petoro pojedinaca od kojih je svako ostvario uspehe i postigao izuzetnost na originalan, upečatljiv i trajan način. Među mnoštvom poklonjenih predmeta svakako su najviše značajni originalni predmeti iz nekadašnjeg Muzeja Joce Vujića. Reč je o oružju, narodnoj nošnji, nakitu, starim knjigama, dokumentima, pismu Uroša Predića i mnoštvu druge vredne i zanimljive dokumentacije koju je sakupio ovaj neverovatan čovek, vizionar, sakupljač i čuvar narodnog blaga, u mnogo čemu prethodnik Adligata", kaže Viktor Lazić, predsednik Adligata i Muzeja knjige i putovanja.

Srednjevekovni srpski nakit i oružje iz Prvog srpskog ustanka muzej Adligat u Beogradu
Viktor Lazić/Adligat/Mondo 

Dodaje da se u muzeju originalne naočari Joce Vujića čuvaju kao najveća vrednost.

"Unuk Joce Vujića, Vasilije Vince Vujić i njegova supruga Tanja Kragujević, zbog bogatih darova i posvećenosti projektu Adligata, dobili su status počasnih članova - osnivača našeg Udruženja. Vasilije je kao profesor Zemunske gimnazije stekao kultni status, a Tanja Kragujević je ugledna književnica sa kojom smo kontakt ostvarili zahvaljujući Srpskom književnom društvu. Tanja Kragujević je za porodični legat poklonila mnogo važnih predmeta i dokumenata u vezi sa svojim životom i radom (uključujući knjigu sa posvetom poljske pesnikinje Vislave Šimborske, dobitnice Nobelove nagrade) i u vezi sa njenim roditeljima, poznatom fotografu 'Politike' Stevanu Kragujeviću i spikerki Radio Beograda Lepi Kragujević", rekao je Viktor Lazić.

Zemljoposednik, dobrotvor i jedan od najznačajnijih kolekcionara u srpskoj istoriji, Joca Vujić, više od pola veka je po celoj Evropi prikupljao starine, retkosti i predmete od najvećeg značaja za srpsku kulturu, donosio ih u Srbiju i poklanjao raznim institucijama.

Srednjevekovni srpski nakit i oružje iz Prvog srpskog ustanka muzej Adligat u Beogradu
Viktor Lazić/Adligat/Mondo 

Njegov unuk, Vasilije Vince Vujić, odlučio je da preostalo porodično blago pokloni Udruženju Adligat. Tu se nalazi mnoštvo ličnih predmeta Joce Vujića, uključujući više pari njegovih naočara, mnoštvo njegovih povelja i diploma, deo prepiske sa značajnim ličnostima tog doba...

U poklonjenoj zbirci ustaničkog naoružanja iz Prvog srpskog ustanka posebno je značajna sablja koja je pripadala, prema belešci samog Joce Vujića, "jednom od Karađorđevih vojvoda".

U Adligatu se može videti srebrni kujundžijski pojas izuzetne izrade napravljen na Kosovu krajem 18. ili početkom 19. veka koji je, između ostalog, bio svadbeni dar porodice Vasilija Vince Vujića Tanji Kragujević.

Poklonjena je i srpska nošnja iz 18. veka, kao i više komada drugog značajnog nakita, a  posetioci mogu da pogledaju i naušnice iz 16. veka kao i srpski prsten iskovan na Novom brdu u 14. veku, izuzetne lepote koji je očigledno pripadao nekome iz najvišeg staleža, članu vladarske porodice, porodice velikaša ili najbogatijim članovima gradskog staleža.

Srednjevekovni srpski nakit i oružje iz Prvog srpskog ustanka muzej Adligat u Beogradu
Viktor Lazić/Adligat/Mondo 

Ovaj nakit je važan trag srpske istorije pošto svedoči o rudarstvu i veštini srpskih zanatlija, a Srbija je u oba ova segmenta u to vreme bila u samom vrhu Evrope i sveta. 

Marko Popović, arheolog koji je vodio istraživanja, konzervaciju i prezentaciju ostataka fortifikacije Novog brda, pod okriljem Uneska, istakao je da je prsten savršen primerak, nesumnjivo sa Novog brda, iz druge polovine XIV veka.

"Očigledno je dugo bio nošen, tokom nekoliko generacija. Verovatno je bio prenošen sa jedne generacije na drugu. On, svakako, spada među najbolje primerke srpskog srednjovekovnog prstenja", ocenio je Popović.

Srednjevekovni srpski nakit i oružje iz Prvog srpskog ustanka muzej Adligat u Beogradu
Viktor Lazić/Adligat/Mondo 

Donacije najznačajnijeg srpskog sakupljača i čuvara narodnog blaga čine i danas srce zbirki Galerije Matice Srpske u Novom Sadu i Narodnog muzeja u Beogradu (uključujući poznatu sliku "Devojka u plavom" Đure Jakšića), a njegova zbirka stare i retke knjige i arhivske građe spada u najznačajnije materijale koje poseduje Univerzitetska biblioteka "Svetozar Marković".

U svojoj kući u Senti Joca Vujić je otvorio prvi privatni muzej kod Srba, koji, nažalost, nije opstao.

Zbirka koja se formira u Adligatu ima za cilj da očuva sećanje na Vujićev nesebični život i rad ali i da, makar simbolično, nastavi trajanje Muzeja Joce Vujića.

Pod okriljem Udruženja Adligat otvoren je i poseban Dom legata u kojem se već nalazi više od četrdeset legata najznačajnijih srpskih i evropskih umetnika i intelektualaca. Zanimljivost je da su otvaranju ovog značajnog legata prisustvovali i novinari iz Indije, a štampana je i zasebna publikacija o novootvorenim legatima.

BONUS VIDEO: OVAJ MUZEJ MORATE DA POSETITE!

MONDO TV: KAKAV JE BIO KARAĐORĐE?

JOŠ MALO O KARAĐORĐU

O KNEZU MIHAILU OBRENOVIĆU