Posmrtni ostaci kneza Pavla, kneginje Olge i kneževića Nikole Karađorđević, ekshumirani 28. septembra na groblju u Lozani, dopremljeni su u Srbiju i preneti u Sabornu crkvu u Beogradu gde će biti izloženi do sutra u 17 sati, a potom sahranjeni u porodičnoj crkvi na Oplencu.

U prisustvu državnog vrha i crkvenih velikodosatojnika i uz poruku da je ispravljena velika nepravda učinjena prema porodici Karađorđević, pripadnici svečane jedinice Vojske Srbije - Garde, uneli su kovčeg kneza Pavla, dok su mošti njegove supruge i sina nosili članovi Kulturno-umetničkog društva "Kolo" u narodnim nošnjama.

Prilikom unosa kovčega u crkvu u kojoj se venačao sa kneginjom Olgom, u prisustvu brojnih građana i uz zvuke himne Bože pravde, sa Saborne crkve oglasila su se zvona.

Caramoniji prenosa posmrtnih ostataka Karađorđevića su prisustvovali ćerka kneza Pavla i kneginje Olge princeza Jelisaveta Karađorđević sa porodicom, predsednik i premijer Srbije, Tomislav Nikolić i Ivica Dačić, patrijarh srpski Irinej, kao i princ Aleksandar Karađorđević sa porodicom i crkveni velikodostojnici.

Patrijarh srpski Irinej, koji je u Sabornoj crkvu služio liturgiju, u svom obraćanju poručio da je posle sedam decenija "ispravljena istorijska nepravda prema knezu koji je bio veliki patriota".

On je rekao da je zahvaljujući novoj vladi, posle sedam decenija nepravda, kada su knez Pavle i njegova porodica proglašeni izdajnicima, ispravljena svečanom ceremonijom prenosa posmrtnih ostataka u otadžbinu i sahranom na Oplencu.

"On je bio veoma veliki patriota koji je poznavao političke prilike u Evropi, snagu Jugoslavije, ali i drugih velikih sila u Evropi koje su dominirali njome. Neki su međutim drugačije mislili", rekao je patrijarh i poručio da je ovo veliki dan za narod, Srbiju i građane Beograda jer su 36 godina posle smrti kneza Pavla njegovi ostaci preneti u našu zemlju.

Predsednik i premijer Srbije, Tomislav Nikolić i Ivica Dačić, obećali su da će u zemlju vratiti i posmrtne ostatke ostalih članova porodice Karađorđević, a pre svega kralja Petra Karađorđevića.



Nikolić je poručio da će Srbija dočekati dan kada će "skinuti hipoteku sa svojih leđa da se loše ponela prema ljudima koji su bili zaslužni u Srbiji", a Dačić da je povratak posmrtnih ostataka Karađorđevića iz Lozane čin opštenacionalnog pomirenje i ispunjenje duga prema Karađorđevićima i prema Srbiji - da sva njena deca počivaju u otadžbini.

Po završetku liturgije građani su počeli da odaju poštu celivajući kovčeg sa posmrtnim ostacima porodice Karađorđević.

Posmrtni ostaci kneza Pavla, njegove supruge i sina od sutra će počivati u kripti crkve Svetog Djorđa na Oplencu, porodičnoj crkvi Karađorđevića.

Sahrana će, prema najavi vladinog Organizacionog odbora za prenos posmrtnih ostataka članova porodice Karađorđević, biti organizovana uz najveće državne počasti u subotu, 6. oktobra, tačno u podne.

Knez Pavle Karađorđević, posle atentata na Aleksandra I Karađorđevića u Marseju, bio je namesnik do 27. marta 1941. godine, kada je zbog odluke o pristupanju kraljevine trojnom paktu i puča izbegao iz zemlje.

Protiv rehabilitacije kneza Pavla ustao je Savez udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata (SUBNOR) koji jer u otvorenom pismu predsedniku Srbije Tomislavu Nikoliću, ukazao da "rehabilitacija Kneza Pavla Karađorđevića, Slobodana Jovanovića, Dragiše Cvetkovića, generala Dragoljuba Mihailovića i drugih, nije isključivo pravo državnih organa Srbije".

U saopštanju se navodi da su u pitanju ličnosti koje su imale jugoslovenski karakter i značaj pa je time o njihovoj rehabilitaciji nužan zajednički dogovor novostvorenih država na području bivše SFRJ".

Oni su u vezi sa državnom sahranom Kneza Pavla Karađorđevića ukazali i na posledice.

Za vreme postupka rehabilitacije, kako piše, SUBNOR je reagovao upozorivši državu i sud da se tim činom osuđuje 27. mart, datum kada je oboren Pakt, zapravo Protokol o pristupanju Kraljevine Jugoslavije fašističkom trojnom savezu.

"Pošto je rehabilitacija Kneza Pavla Karađorđevića bila povezana sa prenošenjem njegovih posmrtnih ostataka u porodičnu grobnicu na Oplencu, stav SUBNOR je da je to privatno pravo pripadnika dinastije u skladu sa pravilima osnivača te zadužbine kao grobnice srpske i jugoslovenske dinastije Karađorđević", ističe se u saopštenju SUBNOR.

Oni podsećaju da se "prethodni šef države Srbije stavio na čelo državnog odbora za sahranu".

Oni predlažu i da se "prekine ova šarada" vezana za tretman princa Aleksandra Karađorđevića, koga je bivši predsednik Srbije Boris Tadić javno oslovljavao sa "vaše kraljevsko visočanstvo" i tiha podela vlasti između predsednika Srbije i samoproklamovanog "kraljevskog visočanstva".

(MONDO/Agencije Foto Tanjug Dragan Stanković)